NASIL İYİ BABA OLUNUR?

Babalar da en az anneler kadar çocukların yaşamında etkili. Üstelik bir anne kadar bir baba da bebek bakımı ve çocuk yetiştirme konusunda yetkin olabilir. Yapılan araştırmalar çocuğun tüm gelişim aşamalarında babanın etkisini vurgularken, iyi baba modelinin destekleyici yanı önem kazanıyor. “İyi bir baba nasıl olunur?” diyorsanız bu önerilere kulak verin.

Hamilelik yalnızca anneyi ilgilendiren bir süreç değil! Baba da bu duruma alışma ve doğumu bekleme sürecini etkili bir şekilde yaşıyor. Yaşanan tereddüt ve babalık fikrine alışma erkeklerin sıkça yaşadığı normal bir süreç. Babanın doğuma girmesi ise bebek ve baba arasındaki iletişimin daha güçlü olmasına neden oluyor. Bebeğin bakımı ve beslenmesi gibi sorumlulukları bir baba da anne kadar yerine getirebiliyor. Aradaki tek fark iletişimde kullanılan teknikler.

HAMİLELİK SÜRECİNDE BABALARA ÖNERİLER:
- Bu dönemde anne ile birlikte hamilelik, doğum ve çocuk gelişimi konularında bilgilenin.
- Bebekle ilgili her konuda siz de sorumluluk üstlenin.
- Bebeğinizle en kısa sürede tanışın.
- Bebeğinizin canını acıtacağınızı düşünerek ondan uzak durmayın. Onu kucağınıza almak, hoplatmak, konuşmak aranızdaki ilişkinin başlaması için gerekli.
- Doğum sonrasında uyarıcıları fazla ortamlarda olmaları çocukların gelişiminde olumlu bir etki yaratıyor. Onunla farklı ortamlarda da zaman geçirin. Dolaşın, oynayın ve yapabildikleri şeyleri denemelerine fırsat tanıyın.
- Unutmayın! Bebeğinizle ilişkinizin gelişebilmesi için ona zaman ayırmanız gerekiyor.

Uzmanlar çocuğun zihinsel gelişimi ve akademik başarısında da babanın önemli bir faktör olduğuna dikkat çekiyorlar. Baba örneğinin kötü olması ve babasızlık özellikle erkek çocuklarının zekasını ve okul başarısını olumsuz etkiliyor.

BAŞARILI BİR ÇOCUK İÇİN BABALARA TAVSİYE
- Uyaranlar zenginleştikçe çocuğun zihinsel gelişiminin olumlu bir ilerleme gösterdiğini unutmayın! Ona kitap okuyun, birlikte sinema ve tiyatroya gidin, bir koleksiyon oluşturun.

- Çocuklar model olarak anne babalarını seçiyorlar. O halde ona farklı mekanlarda ve koşullarda nasıl davranması gerektiğini öğretmenin en etkin yolu sizi evin dışında gözlemlemesine fırsat vermek. Bu nedenle onu iş yerinize götürmeniz ya da birlikte alışverişe çıkmanız faydalı olacaktır.

- Çocuğun sizi model almasını istiyorsanız, önce aranızdaki ilişkinin sıcak olmasına dikkat edin. Çocuğunuzla ilişkinizin düzgün ve sağlıklı yürümesini istiyorsanız;

1- Ona ayrı bir birey olduğunu hissettirin.
2- Dinleyin.
3- Haklarına saygı gösterin.
4- Çocuğunuza onu sevdiğinizi söylemekten ve göstermekten çekinmeyin.
5- Hataları olduğunda onaylamadığınızı belli ederek ona olan sevginizde bir eksilme olmadığını da özellikle gösterin.
6- Onu başkalarının yanında değil yalnızken eleştirin.

YAPMASINI İSTEMEDİĞİNİZ ŞEYİ SİZ DE YAPMAYIN!
Baba modeli çocuğun ahlaki gelişimi için de çok önemli! Yapılan araştırmalar davranış ve uyum sorunları olan çocukların babaları tarafından dışlandıklarını ve kötü baba modelinin çocuğu suç, madde bağımlılığı gibi tehlikeli noktalara sürüklediğini ortaya çıkardı. Peki ahlaki gelişimini desteklemek için nelere dikkat etmelisiniz?

- Onun yapmasını istemediğiniz şeyleri öncelikle siz yapmayın! Çocuk sözlerden çok hareketleri model alıyor.

- Çocuğunuza sadece yanlışlarını değil yaptığı güzel şeyleri de farkettiğinizi gösterin.
- Şımarır korkusu ile onu övmekten çekinmeyin. Değerli olduğunu hissedip, iyi şeyler yapabileceğine olan güveninin gelişmesi için bu şart!
- Ne olursa olsun onu sevdiğinizi farkettirerek yanlışlarını anlatın. Bunu yaparken onu yargılamaktan çekinin.

- Çocuğunuzla karşılıklı güven ilişkisini sağlamanız çok önemli! Yapmayacağınız sözler vermekten kaçının. Anlık çözüm üretmek için yalan söylemek yerine daha dürüst cevapları tercih edin.

- “Bağırmak” ona davranışının neden yanlış olduğunu anlatmaz. En doğru yol yaptığının neden yanlış olduğunu ve bu durumda nasıl davranması gerektiğini anlatmaktır.

ÇOCUĞUNUZA ÖZEL ZAMAN AYIRIN!
Vaktinin büyük kısmını evin dışında, işyerinde ya da toplantılarda geçiren babalar çocukla ilişkilerini güçlendirecek kadar birlikte olamayabiliyor. Bu durumda iş babaya düşüyor. Daha etkin bir ilişki için çocuğunuza zaman ayırmanız şart! Ancak çoğu baba bu konuda büyük sıkıntı yaşıyor. İşte size zamanınızı doğru ve kaliteli kullanmanız için küçük öneriler:

- Ajandanızda her toplantı ve iş yemeği için ayrılmış bir zaman vardır. Aynı özeni çocuğunuzla geçirmeyi planladığınız zamanlar için de gösterin.

- Kahvaltılar çocuğunuzla zaman geçirmek için en uygun yollardan biridir. Akşam yemeklerine de aynı özeni gösterin. Sofra tüm ailenin buluştuğu bir yerdir. Ara sıra onunla yemeğe çıkmanız da iyi olacaktır. Tabii yemek yerken onu dinlemeli ve onunla konuşmalısınız.

- Gün içinde onu arayıp günün nasıl geçtiğini sormanız ilişkinizin sıcak kalması için etkili bir ayrıntı.

- Onu uygun olduğu zamanlarda iş yerinize götürebilir, böylece sizi çalışırken gözlemlemesine fırsat tanımış olursunuz.

- Fırsat buldukça çocuğunuzu okuldan siz alın.

- Çocuklar için okuldaki etkinlikleri önemlidir. Bu nedenle okul etkinliklerine katılmaya özen gösterin.

- Hafta sonu ya da yaz tatillerinde birlikte kamp yapın ya da bu tür faaliyetlere katılın. Hafta içi yoğun çalışan bir babaysanız, bu küçük kaçamakları oldukça sık yapmaya çalışın.

- Onunla birlikteyken gerçekten onunla olun. Tüm ilginiz ve algınız onun üzerinde olsun.

- Evin ciddi bir yer olmaması için yaratıcılığınızı kullanın. Akşamları eğlenceli şeyler yapmak size de iyi gelecek.

Kaynak: Baba ve Çocuk / MORPA / Doç. Dr. Oya Güngörmüş Özkardeş