ÇALIŞAN ANNENİN EMZİRME SORUNLARI

İş yaşamı ve anneliği özellikle doğumdan sonraki ilk 1 yıl idare etmek genellikle kolay olmuyor. Ülkemizde, doğum sonrası izin süresi, iş yerinde emzirme izni kullanımı, süt sağmak için uygun bir oda ayarlanması ya da iş yerinde kreş ya da bakım odası açılması gibi koşullar emziren annenin işini zorlaştıracak türden. İşte çalışan annenin bebeğini emzirmeye çalışırken yaşadığı sorunlar ve bazı öneriler...

Türkiye’de annelerin çalışma oranı yaklaşık olarak yüzde 45 civarında. Bu resmi rakamları bir yana bırakırsak, her 2 anneden birinin çalıştığını söylemek mümkün. İlk 6 ay sadece anne sütü diyen Sağlık Bakanlığı son yaptığı düzenleme ile annelere doğumdan sonra sadece 8 hafta ücretli izin hakkı veriyor. Kanunda son yapılan düzenlemelere göre doğum izni doğumdan önce 8 doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere 16 hafta. Çoğul gebelik halinde ise doğumdan önce 10 hafta süre ile anne çalıştırılmıyor. Çalışan anne adayı isterse durumunu belgeleyerek doğumdan önceki 3. haftaya kadar çalışabilir ve kalan süreyi doğum sonrası iznine ekleyebilir. İsteği halinde kadın işçiye, 10 haftalık süresinin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde 18 haftalık süreden sonra 6 aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre yıllık ücretli izin hesabında dikkate alınmaz. Memurlarda bu süre 12 aydır.

EMZİRME İZNİ
Kadın işçilere 1 yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma sürelerinden sayılır. İşçi işyerinin durumuna göre bu izinleri toplu olarak kullanabilir. Emzirme izni ilk 6 ay için günde 3 saat, ikinci 6 ay için günde 1,5 saattir. Bu sürenin hangi saatlerde kaç aralığa bölüneceği annenin belirleme hakkı vardır. Babaya doğumda 10 günlük doğum izni verilebilir. Bazı işyerleri inisiyatif kullanarak günlük süt izinleri toplu olarak doğum sonrasındaki izne eklemektedir, ancak bazı işyerleri anneye bu kolaylığı göstermez.

GECE ÇALIŞMASI
Emziren işçi doğumu izleyen 6 ay boyunca gece çalıştırılamaz. Yeni doğum yapmış işçinin doğumu izleyen 8 haftalık süre sonunda, emziren işçinin ise 6 aylık süreden sonra gece çalışması yapmasının güvenlik ve sağlık açısından sakıncalı olduğunun hekim raporu ile belirlendiği dönem boyunca, gece çalıştırılamaz.

Kadın işçiler, gebe olduklarının hekim raporu ile tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanamazlar.

Çalışan kadının en büyük sorunu önerilen 2 yıllık hatta 6 aylık sürede bebeğini emzirmektir. Bu nedenle varolan 4 aylık yasal izin süresinin bebeğin ilk 6 ay sadece anne sütü ile besleneceği göze alınarak 6 aya çıkarılması gerekir. Ayrıca işyerlerinin kreş ve bakım odası sorumluluklarını yerine getirmemeleri nedeni ile çalışan anneler çalışma süreleri boyunca bebeklerini sadece iş dönüşünde emzirebilmektedir.

EMZİREN ANNELERE İŞE BAŞLARKEN ÖNERİLER:
• İyi emen bir makine edinilmelidir.
• Eğer annenin sütü çoksa, işe başlamadan önce günde en az 1 kez süt sağılarak, ufak bir depo oluşturmalıdır.
• İşyerinde süt sağmak için uygun bir ortam sağlanmalıdır. Bu konu için gerekli izinler alınmalıdır.
• 3-4 saatte bir sağılan süt, buzdolabında saklanmalı; eve götürülürken, buz kalıpları arasında özel soğutuculu bir çantada taşınmalıdır.
• Elde edilen sütler, saklama poşetleri içinde buzdolabında 24 saat, iki kapılı buzdolabının buzluğunda 3 ay, derin dondurucuda 6 ay saklanabilir. Süt saklama poşeti içinde bulunan sütler, bebeğe verilmeden önce ılık su dolu bir kap içerisinde ısıtılabilir.
• Isıtılan süt; kaşıkla, bu amaçla üretilen küçük plastik kadehlerle bebeğe verilmelidir. Bebek sütü bu şekilde almıyorsa, biberon da kullanılabilir.
• Yakınlık hissi için anneler, bebeğin fotoğrafını veya bir giysisini işyerine götürebilir.
• Anneler, evden çıkarken ve işten döner dönmez bebeğini emzirmelidir.