SAĞLIKLI OLANLA OLMAYAN

Sağlıklı olanla olmayan

Türkiye'de sadece 100 kadından 9'u ilk 6 ay bebeğini anne sütüyle besliyor Sağlıklı, temiz, bedava olmasına rağmen! Ve ülkemizde tüketilen sütün, yüzde 62'si sokak sütü Sağlıksız, temizliğine güvenilmez ve pastörize ya da uzun ömürlü sütlerden daha ucuz olmadığı halde!... Yani, ekonomik olanı tercih ettiğimizi söylesek de, araştırmalar sonucu elde edilen veriler, ekonomik olanı değil, sağlıksız olanı ve bir de kafamıza eseni tercih ettiğimizi gösteriyor. Ha, bir de sokak sütü konusunda eski alışkanlıklar bizi zorluyor olabilir.

Eskiden formül sütler pek olmadığından, annelerimiz anneannelerimiz bizi anne sütü ile beslerdi. Ama, nişastalı mamaları da daha doyurucu ve besleyici olduğunu sandıklarından, daha doğduğumuz ilk gün kaşıklatırlardı bizlere Hala da öyle.

Anneler kendilerine bir güvenebilseler, 'Ben bu yavruyu doğurmayı becerdim, sütümle de besleyebilirim ' deseler, olay bitecek Ama biz doğal olmayanı, yani ya formül sütleri ya da nişastalı mamaları daha çok tercih ediyoruz ve bebeklerimizi zorla (obezite başta olmak üzere) sağlıksız yapıyoruz. Üstelik, anne sütü dışındaki bütün gıdalar, ilk 6 ay bebeklerin bağırsaklarını ileri derecede zorluyor, bebekler kabız oluyor, minicik bedenleri, biz annelerinin yaptığı yanlış tercihlere isyan ediyor. Ama, kafamızda belli şablonlar var ya, 'Sütüm yetmiyor, sütüm gelmiyor' gibi onlara takılıp kalıyoruz. Oysa, sütünüz yeter de, gelir de, o bebek sadece anne sütüyle mis gibi büyür de, üstelik boş yere masraf kapısı da açılmamış olur.

6. aydan sonra da ek gıdalara geçiliyor malum 1 yaşına kadar çocuk doktorları inek sütünü pek önermiyor, ama 1 yaşından sonra da şart koşuyor Valla, benim yavru anne sütüne 1,5 yıl boyunca öyle bir sarmıştı ki, inek sütü verdiğim zaman kafama fırlatıyordu Sonra baktı (ki, bu bakış ve kafaya süt fırlatmalar 1 yıl kadar sürdü) sütsüz kalıyor, yavaş yavaş inek sütünü de kabullenir oldu 1 yıldır falan da maşallah lakır lakır süt içiyor, özendiriyor beni Laf aramızda, ben sütü çocukluğumdan beri pek sevemedim de Küçük yaşlarda alışkanlık edinmemişim işte Ama, yandaki röportajı yaptıktan sonra, artık kesinkes kararlıyım, annem ve anneannem gibi kemik erimesinden mustarip bir kadın olmamak için ben de düzenli süt içmeye başladım. Bizim evde Duru, süt içiyor ve bana da içiriyor Hep anneler çocuklarına örnek olacak değil ya, aklın yolu bir, çocuklar da bize örnek olabiliyorlar pekala...

Süt için, süt içirin!..

21 Mayıs Dünya Süt Günü'nde sütün hayati önemi dile getirildi, açık sütün insan sağlığı açısından yarattığı tehdide dikkat çekildi ve sağlığa uygun olmadığı halde halen ülkemizde yüzde 57 oranında açık süt tüketildiği ortaya kondu.

Günde en az 2 bardak süt içmemiz ve çocuklarımıza da içirmemiz gerekiyor. Fakat, ülkemizde kişi başına yıllık süt tüketimi 24 litre, Avrupa ülkelerinde ise bu oran 100 litre Üstelik, tükettiğimiz sütün yüzde 62'si de sağlıksız sokak sütü! Süt ile ilgili öğrenmek isteyeceğiniz her şeyi Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nilgün Sarp'a sorduk

Neden bebeklikten itibaren tüm yaşamımız boyunca süt içmemiz gerekiyor?
Doğumdan itibaren ilk 6 ay sadece anne sütü, sonrasında ise hayatın her döneminde yeteri kadar süt içmek, insan sağlığı için büyük önem taşıyor. Çünkü süt, makro besin öğelerini (protein, karbonhidrat, yağ) ve mikro besin öğelerini (vitaminler, mineraller) içeriyor. Çocukluk döneminde kemik, kas ve dişlerin güçlü olması beynin sağlıklı gelişmesi için süte gereksinim duyuluyor. Günde 2 bardak süt bu gelişimi destekliyor. Bebeklik ve çocukluk dışında, ilerleyen dönemlerde de süt içmeyi ihmal etmemek gerekiyor. Hastalıklardan korunmak ve sağlıklı bir yaşam sürmek için dengeli beslenme içinde süt ve süt ürünlerine yer verilmeli.

İKİ BARDAK SÜT YETER

Sütün önemini içerdiği besin öğelerine göre değerlendirir misiniz?
Sütün içerisinde biyolojik değeri oldukça yüksek tam protein bulunuyor. Süt, günlük alınması gereken aminoasitlerin hemen hemen tümünü içeriyor. 2 bardak süt günlük protein gereksiniminin yaklaşık yüzde 70'ini sağlıyor. Süt, sağlık için son derece gerekli olan vitamin ve minerallerin de hemen tümünü içeriyor. 2 bardak süt günlük B12 vitamini gereksiniminin yüzde 98'ini, B2 vitamini gereksiniminin yüzde 88'ini, B6 vitamini gereksiniminin yüzde 26'sını, kalsiyum ve fosfor gereksiniminin tümünü, magnezyum gereksiniminin yüzde 36'sını karşılıyor.

Sütün sağlığımız üzerindeki etkisi her yaş döneminde aynı mıdır?
Süt, her yaş için önemli besin maddesi olmakla birlikte; özellikle bebeklerde, çocuklarda, ergenlerde, gençlerde, emziklilerde ve yaşlılarda süte daha fazla gereksinim duyuluyor. Gebelik döneminde süt ve süt ürünlerine günlük beslenme içinde daha fazla yer verilmesi gerekiyor. Ayrıca, yapılan araştırmalarda ergenlik dönemindeki kız çocukların kemik gelişimi için ve ileriki yaşlarda yaşanabilecek kemik sorunlarını engellemek için 500 gram ilave süt içmesi gerekiyor.

Hangi dönemlerde ne miktarda süt içmek gerekir?
Her dönemde günde içilecek en az 2 bardak süt, vücuda ihtiyacı olan besin öğelerini kazandırır. Ancak süt içme alışkanlığının çok erken yaşlarda edinilmesi, ihmal edilmeden sürdürülmesi ve yeterli miktarda süt içmeye dikkat edilmesi önem taşıyor. Sağlıklı bir birey günde 2-4 su bardağı, yani 0,5-1 litre süt tüketebilir. Ancak, hipertansiyon, kalp, şişmanlık gibi bazı sağlık problemleri var ise, günlük diyetteki tüketilen süt miktarını kısıtlamak gerekebilir. Bu kişilere günde 2 bardak süt içmelerini öneririm.

AROMA CAZİP KILAR

Süt yerine süt ürünleri tüketiyor olmak, çocuklarda sütün yerini tutar mı?
Hayır, tutmaz. Gelişme çağında yeterli miktarda süt içmek sağlık için çok önemlidir. Bu nedenle çocuğunuzun farklı şekillerde süt içmesini sağlamaya çalışabilirsiniz. Meyve ve çikolata aromalı sütler çocuğunuza cazip gelebilir. Ayrıca, mısır gevreği, bisküvi ya da meyvayla karıştırılmış süt vermek de çözüm olabilir.

Sütlü tatlılar yapılırken sütü kaynatmak zorundayız. Uzun süreli kaynatma işlemi sütteki vitamini öldürüyorsa, bu tür tatlıları yaparken ne yapmak gerek?
Sütlü tatlılar yaparken de sütü uzun süre kaynatmamak gerekiyor. Sütün kaynama derecesine ulaşmasını geciktireceğinden, şekeri son anda tatlıya eklemekte fayda var. Eğer bir sütlaç veya muhallebi yapıyorsanız, içine koyacağınız pirinç ve pirinç nişastası, sütlü tatlınızın kıvamını ayarlamanızı sağlayabilir.

Sütün sadece çocukluk ve gençlik dönemlerinde yararlı olduğuna dair bir inanış var, ne dersiniz?
Sütün sadece gelişme çağında kemik gelişimi için değil, kemiğin mevcut durumunu sürdürmesinde ve doku yenilenmesinde olumlu etkileri bulunuyor. Bu nedenle sütün ileri yaşlarda da tüketilmesi gerekiyor.