Her mevsim kendine özgü olarak daha sık görülen hastalıklara sahip. Kışın üst solunum yolu enfeksiyonları, yaz aylarında ise bağırsak enfeksiyonları daha sık görülüyor. İlkbahar ise havaların ısınmaya başlaması ve doğanın uyanışı ile beraber birçok insanın kendini daha iyi hissettiği bir dönem. Bunun yanında azımsanmayacak bir grup mevsim başında halsizlik, yorgunluk ve isteksizlik hissedebiliyor. Bahar yorgunluğu, halk arasında sık kullanılan bir terim olup, iklim değişikliğinin vücutta yarattığı yorgunluk hissi olarak tanımlanabiliyor. Aslında birçok nedenin bir araya gelerek yarattığı bir tablo. Yorgunluk hissinin yanında uyku düzensizliği, iştah azalması, kas krampları, eklem ağrıları ve bayanlarda adet düzensizliği gibi belirtiler olabilir.
MEVSİMSEL DEĞİŞİKLİK VÜCUDUMUZU ETKİLİYOR
Halsizlik nedenlerinin başında meteorolojik etkiler geliyor. Mevsim geçişleri öncelikle hormonal sistemimizi etkiliyor.Vücudun yeni çevresel değişikliklere alışması ve hormonal sistemin yeniden dengeye girmesi zaman alıyor. Bu durum çevereye uyum sağlamamızı zorlaştırarak dış etkenlerden daha çabuk etkilenmemize neden oluyor.
Kış aylarında çoğunlukla daha hareketsiz bir yaşam sürüldüğünden ve alınan kilolardan dolayı ilkbaharla gelen hareketli yaşama uyum zorlukları olabiliyor. Yetersiz fiziki kondüsyon halsizlik nedenlerinden birisi.
Kirli hava, havadaki elektrik yükünün artışı ve iyon değişiklikleri de yorgunluk hissine neden olan diğer etkenler. Ani ısı değişiklikleri ise adaptasyon sistemimizi zorladığı için mevsim başında bizi en çok etkileyen nedenlerden birisi olarak sayılabilir.
Mevsimin ruhsal etkileri en az fiziksel değişiklikler kadar önemli. Özellikle yoğun çalışan, stresi yüksek olan kişilerde ve depresyona eğilimi olanlarda yorgunluk hissi oluşabilir.
DÜZENSİZ VE STRESLİ ŞEHİR HAYATI YORGUNLUĞU TETİKLİYOR...
Aslında, bahar yorgunluğunun büyük şehirlerde yaşayanlarda, çevre kirliliğinin yoğun olduğu bölgelerde, düzensiz ve stresli yaşama sahip olan bireylerde, kötü beslenenlerde daha sık görüldüğünü söyleyebiliriz.
Gözden kaçırılmaması gereken şey bahar yorgunluğu tablosunun uzun sürmediği. Sürekli yorgunluk ve genel durum bozukluğu bu belirtilerle seyreden ciddi hastalıkları düşündürmeli. Tiroid hastalıkları, ciddi depresyonlar, kronik hastalıklar, kötü huylu hastalıklar atlanmamalı. Böyle durumlarda bir an önce doktora başvurulmalı.
BAHAR YORGUNLUĞUNA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER:
Bahar yorgunluğunun önlemleri daha bahar gelmeden alınmalı. İlk yapılması gereken şey, beslenme düzeninin ayarlanması. Her zaman sağlıklı beslenmeyi önermekle beraber, çoğumuz kış aylarında daha kalorisi bol, taze sebze ve meyveden fakir bir beslenme programı uygularız. Bu tarz beslenmeler kilo almamıza neden olur ve kalorisinin yüksekliğine rağmen enerji açısından daha kötüdür. Öncelikle beslenmedeki sebze ve meyve miktarı arttırılmalı, yağ miktarı düşürülmelidir.
Bir öğünde çok miktarda yemek yerine, ara öğünlerin olduğu düzenli bir beslenme programı uygulanmalıdır. Katkı maddelerini fazla miktarda içeren, yoğun kalorili, tuz ve yağdan zengin, pasta, kek, cips, tuzlu kuruyemiş vb. gıdalardan uzak durulmalı.Yüksek oranda glukoz içeren tatlı yiyecek ve içecekler daha az tüketilmeli. Yeterli sıvı tüketimi de önemlidir. Günlük sıvı tüketimi ortalama 2 litre ve üstü olmalıdır. Çoğunlukla da su tercih edilmelidir. Süt ve süt ürünleri de tüketilebilir.
SPOR HALSİZLİĞE ÇARE
Kış aylarının diğer bir riski hareket azlığı. Hava şartları ve günün kısa olması hareketimizi kısıtlar. Yapılması gereken şey kış aylarında da özellikle yürümenin tercih edilmesi, imkan varsa spor yapmaya devam edilmesidir. Fakat günlük pratikte spor yapma oranının daha az olduğunu görüyoruz. Kış sonuna doğru günün uzaması ve havanın biraz daha sıcak olmasından yararlanarak düzenli bir yürüyüş programı yapabiliriz. Hafta içinde fırsat buldukça, hafta sonlarında ise düzenli olarak yapılacak egzersizler ve spor aktiviteleri daha dinç olmamızı sağlayacaktır. Unutmayın, düzenli spor yapanlarda bahar yorgunluğu daha az görülüyor.
Ruhsal stresler bahar yorgunluğunun diğer bir nedeni. İş hayatının kış aylarında daha yoğun olması, stres birikimine neden oluyor, fiziksel değişimlerin yaşandığı mevsim dönümlerinde sıkıntı hissi ve depresyona eğilim artıyor. Stresi azaltabilecek spor faaliyetleri, sosyal aktiviteler ve dış ortamda daha çok zaman geçirme yararlı olacaktır. Güneş ışınlarının ve aydınlığının ruhumuza olumlu etkileri olduğunu unutmamak gerekir.
UYKUNUZU ALIN
Uyku düzeninin sağlanması diğer önemli bir konu. Alışık olduğumuz uyku düzenini değiştirmemeliyiz. Herkesin ihtiyacı olan uyku miktarı farklıdır. Bahar aylarına girerken uyku düzeni bozulabilir. Alışık olduğumuz saatte yatağa gitmemiz ve ihtiyacımız kadar uyumamız gerekiyor. Az uyumak kadar, aşırı uyku durumu da kendimizi daha kötü hissetmemize neden olabilir.
KRONİK HASTALIĞI OLANLAR KONTROLE
Alerji, kalp damar hastalığı, astım ve şeker hastalığı gibi kronik rahatsızlıkları olanların ise mevsim dönümlerine girerken doktor kontrollerini yaptırmaları gerekir. Çünkü bu hastalarda oluşabilecek komplikasyonlar, bahar yorgunluğu gibi algılanabilir. Ayrıca ilaç tedavilerinin yeniden düzenlenmesi ile bu dönemi daha rahat geçirebilirler.
Destekleyici vitamin ve ilaçlar en çok merak edilen konulardan biri. Gerektiğinde bu ilaçlar kullanılabilir. Özellikle doğal ilaç olarak bilinen destek ürünleri kullanımının çok arttığı günümüzde bunların çoğunlukla kontrolsüz kullanıldığını görüyoruz. Hangi destek ürünü olursa olsun, daima doktora danışılarak kullanılması daha sağlıklı olacaktır.
|