ÜYE OL | ŞİFREMİ UNUTTUM

Rahim kistleri, gebeliğin engellemesi ya da kötü huylu çıkması ihtimalleri nedeniyle Kadınların korkulu rüyalarından biridir. Hemen hemen her kadının, hayatının bir döneminde yumurtalık kisti ile karşılaşması olasıdır. Bu kistlerin bir kısmı bulgu verirken, birçoğu ise vermez. Hatta tedavi dahi gerektirmezler. Ama bir kısmının da zamanında tespit edilip tedavi edilmesi gerekir. Emsey Hospital’dan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Uz. Dr. Pınar Gökova Azman kist çeşitleri ve tedavi yöntemleri ile ilgili bilgiler verdi.

YUMURTALIK KİSTİ NEDİR, NASIL SAPTANIR?
Yumurtalık kistleri, sıklıkla hormonal düzensizlikler sonucu oluşur. Kadınların her adet döneminde 3-4 santime kadar ulaşabilen folikül kistler meydana gelir. Zamanı gelince bunlar çatlar ve yumurtlama gerçekleşir. Eğer şartlar uygunsa, bu yumurtlamanın sonucu gebelik oluşur. Gebe kalınmaz ise, yaklaşık olarak yumurtlamadan 14 gün sonra adet görülür. Bazen bu folikül çatlamaz ve büyümeye devam eder. Böylelikle en sık karşılaştığımız basit folikül kistleri oluşur. Over kistleri, birçok radyolojik yöntemle saptanabilirler ancak sıklıkla jinekolojik ultrason ile tespit edilirler. Kan tahlillerinde bakılan ‘Ca125’ ve benzeri TM markerları, bening-malign ayırımı yapmada kullanılırlar.

BELİRTİLERİ NELERDİR?
Genellikle şikayete neden olmazlar ve rutin jinekolojik kontroller esnasında fark edilirler. En sık görülen belirtiler ise adet düzensizliği, adet görmeme, karında şişlik, kasıklarda dolgunluk, kasık ağrısı, göğüslerde dolgunluk ve ilişki esnasında ağrı olmasıdır. Eğer kistler büyük boyutlara ulaşırsa, rüptür (patlama) ve torsiyona (burulma) bağlı ani başlayan şiddetli ağrı gelişebilir.

TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Çoğu, ilaç veya ameliyat gerektirmeden birkaç ayda kaybolur. Eğer gerilemez ise, doğum kontrol hapları 3-6 aylık süreçlerde kullanılabilir. Kistler; 8-10 cm boyutlarına gelmiş veya aşmışsa, menopozal dönemde veya çocukluk çağında ortaya çıkmışsa, USG’de veya yapılan kan tahlillerinde Malign (kötü huylu) olduğunu düşündürecek bulgular varsa, takip ve tedaviye rağmen gerilemiyor aksine büyüyorsa, torsiyon veya rüptür bulguları mevcutsa ameliyat edilmelidirler.

POLİKİSTİK OVER NEDİR?
Yumurtalık çeperinde minik birçok kistin dizilmesiyle kendini gösteren ve yumurtalığın düzenli çalışmasını engelleyen bir hastalıktır.

TEŞHİSİ NASIL KONUR?
Ergenlik döneminden beri varolan adet düzensizliği, sivilcelenmede artış, kıllanma, gebe kalamama gibi bulgulardan birkaçı bir arada ise ve USG’de yumurtalık çevresinde inci taneleri gibi dizilmiş minik kistler görülürse Polikistik Over tanısı konulur. Aynı zamanda kanda bakılan hormon düzeylerindeki değişiklik ve LH/FSH oranındaki artış da tanıyı destekler. Bu hastalarda, insülin direnci oluştuğu için şeker yükleme testi de uygulanmalıdır.

TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Tedavisi hastanın şikayetine göre düzenlenir. İnsülin direnci olan hastalarda, sadece kilo vermekle bile adetler düzenlenebilir. Son yıllarda insülin direncini kırmak için Metformin adı verilen bir ilaç kullanılmaktadır. Tüylenme ve adet düzensizliğinde en sık kullanılan tedavi, doğum kontrol haplarıdır. Gebelik isteyen hastalarda yumurtalıkları uyarıcı ilaçlar kullanılır. Eğer 3-4 ay yanıt alınamıyorsa iğne kullanımı denenir, bununla da gebe kalamayan hastalar tüp bebek tedavisine yönlendirilir.

ÇİKOLATA KİSTİ NEDİR?
Ağrılı adet görme, ilişki esnasında ağrı, çocuk sahibi olamama, pelvik ağrı gibi şikayetler Endometrioma’dan şüphelenmemize neden olur. Jinekolojik muayenede ve ilişki esnasında hasta şiddetli ağrı hisseder. Tanısı ultrasonografide içi homojen yoğunlukta kistlerin tespit edilmesi ile konulur. Yayılımı ve batın içi etkileri ise, en iyi kapalı ameliyat yöntemi olan laparoskopi ile teşhis edilir.

TEDAVİSİ VAR MI?
Kesin ve kalıcı tedavisi yoktur. Tedavideki amaç, ağrıyı gidermek ve gebeliği sağlamaktır. Doğum kontrol hapları, uzun süreli ve aralıksız kullanılabilir. Gebe kalmak isteyenlerde laparoskopik yöntemlerle Endometrioma’nın oluşturduğu yapışıklıklar açılabilir ve kistler temizlenebilir.