Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
KÖPÜK
Prof. Dr.  REFİKA ERSU
Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Yazı Boyutu:
Çocuklarda astım tedavisi

Sevgili anneler,  diyelim ki çocuğunuz astım tanısı aldı… Öncelikle şunu söylemek gerekir, “Astım hem dünyada hem de ülkemizde çocukların en sık rastlanan hastalığı nereden de geldi başımıza, ne olacak şimdi?” diye endişelenmeye gerek yok. Bazı ülkelerde astımın sıklığı yüzde 30. Ülkemizde ise çocukların yüzde 6-18 kadarında astım mevcut.

Aslında biz şanslıyız, çünkü ülkemizdeki astımlı çocukların çok önemli bir kısmının ağır bir astımı yok. Başka iyi haberlerimiz de var… Astım özellikle ilk 6 yaşta geçici olabilir, ayrıca  hastalığın tedavisinde kullanılan  son derece etkili ve yan etki açısından da güvenilir ilaçlar mevcut. Ülkemizde birçok  astımlı çocuğun hastalığı hafif veya orta derecede olduğu için ve bu ilaçların çok düşük dozlarıyla kolaylıkla kontrol altına alınabiliyor. Bu ilaçlar önerilen şekilde kullanıldığında hastaların yaşadığı öksürük, hırıltı , nefes darlığı gibi şikayetler ile ortaya çıkan atakların sıklığı ve şiddeti azalıyor.

Astımlı hastalardaki  öksürük, hırıltı ve nefes darlığı  nefes borularındaki  (spazm) daralma ve balgam  artışı nedeni ile ortaya çıkar. Bu nedenle de çok aralıklı ve hafif  semptom gösteren hastalar dışındaki hastaların bu spazmı ve balgamı azaltan tedavileri düzenli kullanmaları gerekir.  Hastaların sadece şikayetleri olduğu dönemlerde bazı ilaçları düzensiz olarak kullanmaları hastalığın tedavisi için yeterli değildir.

Hemen tüm çocuklarda astım atakları viral enfeksiyonlar ile tetiklenir. Özellikle yuvaya/ okula giden ya da kardeşleri olan çocukları enfeksiyonlardan tamamen korumak mümkün olmasa da,  özellikle evde üst solunum yolu enfeksiyonu olan birisi var ise el yıkama gibi basit önlemler bile korunmada önemli olabilir. Astımı olan çocuklara grip aşısı da önerilir.

ALERJİSİ OLAN ÇOCUKLAR
Alerjisi olan çocuklarda saptanan alerjene karşı önlemlerin alınması da tedavinin önemli bir parçasıdır. Eğer çocuğunuzun ev tozu alerjisi varsa ev tozunu azaltmaya yönelik önlemler alınmalıdır. Eğer ev hayvanlarına karşı alerjisi var ve evinizde kedi veya köpek besliyorsanız, hayvanlarınızı evden uzaklaştırmanız veya bununla ilgili önlemleri almanız gerekir.

Astıma eşlik edebilen saman nezlesi, sinüzit ve reflü gibi hastalıkların tedavisi astım tedavisini kolaylaştırır, ilaç dozlarının azaltılmasını sağlar. Bu hastalıkların tanısının konması ve tedavi edilmesi önemlidir.

ASTIM TEDAVİSİNDE KULLANLAN İLAÇLAR NELERDİR?
Astım ya da hava yolu hassasiyeti olan çocuklarda tedavi uluslararası tedavi rehberlerine göre planlanmaktadır. Bu tedavi rehberlerindeki ilk seçenek ilaçlar, direkt hava yollarına verilen ilaçlardır. Bu hastalarda kullanılan iki çeşit ilaç vardır:

1-Koruyucu/tedavi edici ilaçlar:
Buharlaştırılarak veya sprey ile alınan kortikosteroidler.
Ağızdan alınan diğer ilaçlar (Suda eriyen toz veya çiğneme tableti).

2- Rahatlatıcı, şikayetleri giderici ilaçlar.
Tedavide eğer sprey ilaçlar kullanılıyor ise kesinlikle direkt ağıza sıkılmaz. Sprey ilaçlar çocukların yaş gruplarına göre seçilen ara cihazlar ile kullanılmalıdır.

NEFES YOLUNDAN KULLANILAN KORTİZON İÇEREN İLAÇLARIN ZARARLI
YAN ETKİLERİ VAR MIDIR?
• Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar uygun dozlarda ve uygun ara cihazlar ile kullanıldığında sistemik yan etkiler açısından güvenilirdir.
• Ağızda ilaç artığı kalmaması için nefes yolundan ilaçların kulanımını takiben dişlerin fırçalanması önerilmektedir.
• Özellikle ağır astımlı hastalar yaşıtlarına göre daha geç ergenliğe ulaşabilirler, bu durum sadece kullanılan ilaçlar ile ilgili değil hastalık ile ilişkilidir. Ama yapılan uzun dönem takip çalışmaları, astımlı hastaların  erişkin boylarının astımı olmayan hastalar ile karşılaştırıldığında normal olduğunu göstermiştir.
• Özellikle ağır astımı olan hastalar uygun bir tedavi almaz ise hastalığın kendisine bağlı olarak boy kısalığı görülebilir.


Astım tedavisini uygun bir şekilde almasına rağmen şikayetleri devam eden çocuklarda hastanın hikayesi fizik muayenesi ve diğer bulguları tekrar değerlendirmeli ve hasta astıma benzer bulgular verebilen diğer hastalıklar açısından araştırılmalıdır.

ASTIM TEDAVİSİ ALMAKTA OLAN BİR ÇOCUK HASTALIĞI İLE İLGİLİ OLARAK NASIL BİLGİLENDİRİLMELİ DİR?
1-Çocuğunuz yaşıtlarının yer aldığı tüm normal günlük aktivasyonlarda
yer almalı ve kendine güveni sağlanmalıdır.
2-Çocuğunuzu mümkün olabildiğince bağımsız olabilmesi için cesaretlendirmelisiniz.
3-Çocuğunuz büyüdükçe astımla ilgili olarak bilgilendirilmelidir.
4-Çocuğunuz ilaçlarını düzenli alma konusunda sorumlu olmalıdır.
5-Çocuğunuz hastalığı ile ilgili acil durumlarda kimi arayacağını bilmelidir.
6-Okuldaki sorumlu kişiler çocuğunuzun hastalığı ve ilaçları ile ilgili bilgi sahibi
olmalıdır.

HAFİF ASTIM NEDİR?
• Eğer çocuğunuzun çok aralıklı ve hafif şikayetleri var ise,
• Astım atakları hafif ve kısa süreli ise,
• Günlük aktivasyonları normal ise; SADECE ŞİKAYETİ OLDUĞUNDA RAHATLATICI İLAÇLARI KULLANABİLİR.

ORTA-AĞIR ŞİDDETTE ASTIM NEDİR?
• Eğer çocuğunuzun astım semptomları haftada iki kezden daha fazla ise,
• Ayda iki geceden daha fazla gece semptomu var ise,
• Astım atakları çocuğun aktivitesini engelliyor ise; ÇOCUĞUNUZ HERGÜN KORUYUCU İLAÇ KULLANMALIDIR.


ASTIM TEDAVİSİNDE AMAÇ:

• Gün içinde çok az veya hiç astım semptomunun olmaması, gece semptomunun hiç olmaması,
• Rahatlatıcı ilaca haftada 3 kezden fazla gereksinim olmaması,
• Okul ve spor aktivitelerinin kısıtlanmaması,
• Solunum fonksiyon testlerinin (5 yaşın üzerinde testi yapabilen çocuklar için) normal olması ve
• Acil doktor ziyareti ya da hastane yatışı gerektiren akut atak geçirilmemesidir.

Doktor-aile ve okul işbirliğiyle bu amaçları gerçekleştirmek günümüzde mümkündür.

Öksürüksüz, astım ataksız, sağlıklı günler dileğiyle...




Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.