Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
DİŞ PERİSİ
PINAR KARATABAN
Çocuk Diş Hekimi
Yazı Boyutu:
Bebeğimin dişi lekelendi mi, çürüdü mü?

Dişlerdeki renklenmeler çoğu ailenin biz pediatrik diş hekimlerine acil başvuru nedenlerinden birisidir. Bebeğinizin dişlerindeki lekelenmeler çevresel faktörlere (beslenme, ilaç kullanımı gibi) bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi sistemik bazı hastalıkların (konjenital porfiri, hiperbilirubinemi gibi) ağız-içi etkisi olarak da ortaya çıkabilir. Çürük başlangıçları da mine üzerinde beyazdan kahverengi ve daha sonra siyaha dönen lekelenmeler şeklinde görülebilir.

Dişlerdeki renklenmenin sınıflandırılması çeşitlilik arz eder ve genel olarak dışsal ve içsel renklenmeler olarak ikiye ayrılabilir. Renklenmenin kaynaklanma nedeni tedavisi için önem taşıdığından dikkatli bir muayene ve teşhis gereklidir. Bu nedenle, bebeğinizin dişlerinde renk değişikliği gördüğünüzde mutlaka bir diş hekimine muayene ettirmelisiniz.

Dişler üzerindeki lekelenme ve renklenmelere klinikte çoğunlukla yukarıda bahsedilenlerden daha basit nedenlere bağlı olarak rastlıyoruz. Bebeklik ve ilk çocukluk döneminde gerek koruyucu olarak gerek tedavi amaçlı kullanılan demir preparatları dişler üzerinde gölge gibi yayılmış, griden siyaha değişen renklenmelere neden olur. Sade demir preparatlarının yanı sıra demir içeren vitamin şurupları da aynı lekelenmeyi yaparlar. Demir renklenmesi düzenli fırçalanan ağızlarda çok hafif seyreder ve demir kullanımı bırakıldıktan sonra tamamen yok olur. Ancak düzenli temizliği yapılmayan dişlerin üzerinde daha yoğun olarak görülür ve estetik olarak kötü görüntü verdiği ve çürük başlangıçlarını maskeleyebileceği için diş hekimi tarafından temizlenmesi gerekebilir.

Ailelerin çoğu zaman dişlerde sararma şikayetiyle geldikleri durum yetersiz fırçalamaya bağlı renk değişikliği olmaktadır. Aynı zamanda dişlerin dişeti ile sınırında dişetini takip eder şekilde görülen turuncu renklenmeler de yetersiz ağız hijyeni ile bağlantılıdır. Bebeğinizin dişleri ilk çıkmasından itibaren önce bir steril gazlı bezle, diş sayısı arttıkça yumuşak parmak fırçaları ve bebeğinizin yaşına uygun diş fırçaları ile günde en az 2 defa düzenli olarak temizlenmelidir. Düzenli temizlenmeyen dişler üzerinde bakteri plağı (mikrobiyal dental plak) dediğimiz bir tabaka oluşur. Bu tabaka dişlerin sarı gözükmesine neden olmasının yanı sıra bebeğinizin dişlerinde çürük oluşmasına ve dişeti hastalıklarına da neden olabilmektedir.

Dişler üzerindeki yeşil renklenme genellikle ergenlik döneminde karşımıza çıkmakla birlikte kaynağı tam olarak bilinmemektedir. Dişler sürerken kromojen bakterilerin mine kılıfı üzerindeki etkisiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Renk koyu yeşilden açık sarımsı yeşile kadar değişiklik gösterebilmektedir. Genellikle üst keser dişlerin ön yüzünde görülür ve bu çocuklar genellikle ağız solunumu yapan çocuklardır. 

SİYAH NOKTACIKLAR MI VAR?
Yine bir bakteri kaynaklı lekelenme olan siyah noktacık şeklindeki renklenmeler hem süt hem de daimi dişlerde sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Temizlenmesi oldukça güçtür ve tekrarlama olasılığı yüksektir. Estetik olarak oldukça kötü göründüğü için aileler genellikle telaşa kapılır. Ancak siyah lekelenmeler görülen çocuklarda çürük görülme sıklığı nispeten düşüktür. Her iki renklenme de düzenli ve etkili diş fırçalama ile kontrol edilebilir ancak eğer ciddi düzeyde birikinti varsa yeni oluşmuş çürükleri maskeleyebileceği için dişhekimi tarafından profesyonel temizliği yapılmalıdır.

Bebeklerde ve çocuklarda dişlerdeki renk değişikliği sadece dışsal renklenmelerle sınırlı değildir. Örneğin darbe almış bir dişte dişin içerisindeki pulpa dediğimiz canlı dokuda meydana gelen kanamalara bağlı olarak dişlerde mordan griye çalan renklenmeler ya da dişin darbe sonucu çene kemiğine kaynaşması ile sarımsı renklenme meydana gelebilir. Kanal tedavisi görmüş dişlerde de kullanılan ilaca bağlı olarak pembemsi renklenme ya da amalgam dolgulara bağlı gri-siyah renklenmeler de görülebilir. Bunlar dışında bazı sistemik hastalıklara bağlı olarak da dişlerde renklenmeler görülebilir.

MAVİ-YEŞİL GÖRÜNTÜ
Anne-baba arasında kan uyuşmazlığına bağlı olarak oluşan eritrolastozis fetalis, dişlerde karakteristik mavi-yeşil bir renklenme oluşturur. Bu renklenme tüm dişleri etkiler ve ön bölgede diğer bölgelere göre zamanla hafiflemiş görüntü verir. Bu renklenmenin doğum sonrası meydana gelen ağır sarılık tablosuna ve yüksek bilirubin seviyesine bağlı olarak ortaya çıktığı bilinmektedir.

Nadir bir genetik hastalık olan porfiria, dişleri de genel olarak etkiler. Vücutta pigmentlerin aşırı üretimine bağlı olarak ortaya çıkar ve gelişmekte olan diş tomurcuklarında da porfirin birikimine bağlı olarak morumsu kahverengi bir görüntü ortaya çıkar.

AĞIR ANTİBİYOTİK KULLANIMINA BAĞLI LEKELER
Yine bir genetik hastalık olan kistik fibroziste de dişler genel olarak koyu renkli görünür. Bu durum hastalıkla birlikte çocukların maruz kaldıkları ağır antibiyotik tedavilerine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu çocuklar çok küçük yaşlarda henüz dişler gelişirken tetrasiklin grubu antibiyotiklerle tedavi edildiklerinden dolayı dişlerinde sarımsı griden koyu kahverengiye kadar değişebilen renklenmeler görülmektedir.

Tetrasiklin grubu antibiyotikler dişlerde kalıcı renklenmelere ve yapısal bozukluklara neden olan antibiyotik grubudur. Annenin hamileliğinde kullandığı tetrasiklin grubu antibiyotikler plasentadan geçebildiği için süt dişlerinin anne karnında gelişmekte olan tomurcuklarında birikmekte ve bebeğin süt dişleri sürdüğünde, sarı-kahverengi ya da gri-siyah renklenmeler görülmektedir. Antibiyotik, dişin mine altındaki dentin dediğimiz tabakasında biriktiği için beyazlatılması neredeyse imkansızdır.  Bebeğin doğumdan sonraki 3-5 aylık dönemden 7 yaşına kadar geçen sürede bu antibiyotiği kullanması durumunda ise kalıcı dişler de etkilenmektedir. Bir dönem yaygın olarak kullanılmış olan bu grup antibiyotik günümüzde çok nadir de olsa yine de reçete edilebilmektedir.

Dişler üzerindeki değişik renklenmeler ve şekil bozuklukları estetik olarak kötü gözükmesinin yanı sıra neden kaynaklandığının da tespit edilmesi açısından mutlaka bir diş hekimi tarafından görülmelidir. Ailelerin çocuklarının gelişmekte olan dişlerini dikkatle takip etmeleri ve düzenli olarak diş hekimi ziyaretleri yapmaları bu tip durumların erken tespiti ve ailenin bilgilendirilmesi ve dolayısıyla daha sağlıklı bir nesil için anlamlı olacaktır.
Sevgilerimle...

Kaynaklar:
1. Dentistry fort he child and Adolescent, Mc Donald R.E, Avery D.R.
2. Pediatric Dentistry , Welbury R.R


 

 

 

 


Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.