Çocuğunuz büyüyor ve siz onun tuvalet
eğitimi alması gerektiğini düşünüyorsunuz. Artık kuru kalması ve sizden bağımsız davranabilmesi için
bu adımı atlatmak istiyorsunuz. Peki, çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır mı?
Tuvalet eğitiminin verileceği kesin bir yaş dönemi yoktur. Her çocuğun gelişim dönemi
farklılık gösterir. Çocuğun fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak tuvalet eğitimine hazır olması
gerekir. Çocuğun tuvaletini kontrol edebilmesi için mesane ve bağırsak kontrolünü geliştirmesi
gerekir. Bazıları 18. ay gibi kısa bir sürede hazır olurken, diğerleri 3-4 yaşına kadar hazır
olmayabilir. Bazılarının ayak uydurması bir haftayı alırken, bazılarında aylar
sürebilir.
Çocuk tuvalete gitmesi gerektiğinin işaretlerinin farkına varabilmeli ve tuvalete
ya da lazımlığa gidene kadar dayanabilmelidir. Çocuk bezinin ya da kıyafetinin ıslak olduğunu
15.aydan itibaren fark edebilir. Araştırmalara göre bir çocuk,18. aydan önce mesane ve
bağırsaklarını istediği gibi kontrol edemez. Erkek çocuklar, mesane ve bağırsaklarının kontrol etme
yeteneğinde kız çocuklarından daha yavaştır. Erkek çocukları, tuvalet eğitimine daha geç başlayıp
daha geç tamamlamaktadırlar. Ayrıca fiziksel olarak çocuk tuvaletini kontrol edebilse de bezini
bırakmak konusunda duygusal olarak hazır olmayabilir.
Çocuğunuz kendi başına pantolonunu,
külotunu çıkarıp giyebiliyorsa, düzenli mesane hareketleri varsa, tuvalete gitmesi gerektiğini
fark ediyorsa ve bunu vücut diliyle belli ediyorsa, altı kirlendiğinde huzursuz olup şikayet
ediyorsa, kuru kavramını biliyorsa, çişini her yaptığında bezini çıkarıp atıyorsa, artık çocuğunuz
tuvalet eğitimine hazır demektir.
Çocuğun, tuvalet eğitimine hazır olmadan başlanması birçok
sorunu doğurabilir. Tuvalet eğitimi için çocukların gelişimleri ve beden kontrollerinin
olgunlaşmasını bekleyerek geçirmek daha doğrudur. Bu süreç çocuğu ne daha akıllı ne de daha mutlu
kılacaktır. Tuvalet eğitiminde, aceleci davranmaya zorlayan sosyal baskı olmamalıdır; çocuk
yaşıtları ile kıyaslanmamalıdır. Bu bir yarış değildir, çocuğun olgunluğu ile
ilgilidir.
TUVALET EĞİTİMİ İÇİN
ÖNERİLER:
- Çocuklar bu yaş döneminde ebeveynlerine özellikle de annelerine bağımlıdırlar. Siz nereye giderseniz çocuğunuz da sizinle birlikte hareket ettiği için tuvalete de birlikte giderek tuvalete olan ilgisini arttırabilirsiniz. Tuvalete birlikte girerek ona doğru yolu gösterebilirsiniz.
- Çocuklar suyla oynamayı çok sevdikleri için sifonu çekmesine izin verilerek ilgisi arttırılabilir.
- Tuvalete bir lazımlık koyarak ilgisi çekilebilir. Önce sevdiği bir bebeği ya da oyuncağı lazımlıkta oturtarak gözlemlemesi sağlanabilir. Çocuklar model alarak öğrendikleri için bu yöntem etkili olacaktır. Bunun için evdeki abla/ağabey de etkili olacaktır.
- Çocuğunuzun bezini değiştirirken ne kadar ıslak olduğundan bahsedebilirsiniz. Böylece çocuğunuz ıslak ve kuru kavramlarını da öğrenecektir. Fakat kesinlikle çok pis olduğundan, kötü koktuğundan bahsetmeyin.
- Lazımlık kullanmak ve belki de evin birkaç yerinde bulundurmak çocuğun alt bezinden sonra daha rahatlıkla kabul edeceği bir geçiş sürecidir.
- Eğer çocuğunuz lazımlığa çişini ya da kakasını yapmaya başladıysa, ne kadar başarılı olduğunu göstermek için alkışlayarak ve onu kucaklayarak takdirinizi belli edin. Ayrıca çocuğunuz her lazımlığı kullandığında ona küçük ödüller vermek de işe yarayabilir.
- Lazımlıkta uzun süre oturtmak
çocuk için sıkıcıdır ve unutmamak gerekir ki bu ona ceza gibi geldiğinden bir daha çişi ve kakası
geldiğinde yapmak istemeyecektir. Onun için işini görmesini ve kalkmasını sağlayın.
- Her çocuğun fiziksel, zihinsel ve duygusal farklılıkları olduğunu kabul edin. Onun için doğru zamanı çocuk size gösterecektir.
- Sabırlı olmak çok önemlidir. Çocuğun tuvalet eğitimine erken başlamak yerine zamanında başlamak daha az çaba gerektirecektir.
- Çocuklar evde örnek alacakları başka bireyler ararlar. Eğer evde büyük bir kardeş varsa işiniz daha da kolaylaşacaktır.
- Lazımlığa geçildiğinde kolay ulaşılabilirlik çok önemlidir. Evin her yerinde olması hem çocuğun yetişmesi için kolay olacaktır hem de lazımlığı görünce kullanması gerektiğini hatırlayacaktır.
- Lazımlıkta ya da tuvalete oturduğu zamanlarda yanına sevdiği bir oyuncağını almasına izin verilmelidir. Ayrıca tuvalette olduğu süre içerisinde hikaye anlatmak ya da kitap okumak çocuğun daha az zaman geçirdiği fikrini verdiği için daha zevkli hale gelecektir.
- Tuvalet eğitimini vermek için yaz aylarını beklemek daha uygun olacaktır. Çocuk daha hafif giysiler giyerek daha çabuk kuruyacaklardır.
- Çocuğa karşı
davranışlarınızda tutarlı olmak, onu cezalandırmamak ve tüm sevecenliğinizle kucaklamak bu süreci
daha kolay atlatmanızı sağlayacaktır.
