En çok tartışılan konulardan birisi ateş oluşturucu ağrı kesicilerinin gebelikte kullanımıdır.
Gebelikte Paracetamol (acetaminofen) ait yan etkiler sıklıkla gündeme gelmektedir.
Uzun süreli ve fazla dozda alınan paracetamolun çocuklarda;
• Davranış bozukluğu
• Hiperaktivite
• Hiperkinetik bozukluğa
Yol açabileceği ileri sürülmüştür. Özellikle 18 haftadan sonra paracetamol alan gebelerde bu sorunun olabileceğine dikkat çekilmiştir.
Astım gelişen çocuklarda annelerinin gebelikte aldığı paracetamolun sorumlu olabileceğini ileri sürülmüşse de , bu ilişkinin olmadığını gösteren çalışmalar mevcuttur.
Gebeliğin ilk 6 ayında ve 4 haftadan daha uzun paracetamol kullanan annelerin erkek bebeklerinde inmemiş testis olasılığı düşünülmüşse de , paracetamolun böyle bir etkisinin olmadığı saptanmıştır.
Gebelikte paracetamolun fazla alınması annenin karaciğer de harabiyete yol açarken bu tablo bebeğin karaciğerini de etkilemektedir. Anne adaylarının sadece paracetamol değil diğer paracetamol ihtiva eden preparatların (kombine ilaç) kullanırken de ihtiyatlı olunması gerekir.
Eğer anne adayı hepatit A, B veya C hastası ise paracetamolu günlük 2 gm ‘dan fazla kullanmamalıdır. Ve kullanım süresi birkaç günü geçmemelidir.
Eğer sirozlu bir annede gebelik söz konusu ise paracetamol kullanması önerilmez.
Sonuç olarak gebelikte ateş düşürücü ağrı kesici olarak paracetamol kullanılabilir. Paracetamol kullanımı kısa süreli ve düşük doz olarak planlanmalıdır.
Diğer bir ateş düşürücü ağrı kesici olan Ibuprofenın gebelikte kullanımı önerilmemektedir.
Gebeliğin ilk aylarında alınan Ibuprofen düşüğe yol açabilmektedir.
Gebeliğin son 3 ayında Ibuprofen kullanımı bebek için zararlı olmaktadır.
Gebeliğin son 3 ayından Ibuprofen kullanan annelerin bebeklerinde kalp ve akciğer sorunu oluşmakta ve hatta tablo bebeğin ölümüyle sonuçlanabilmektedir.
Aspirin ise düşük doz (100mg gün veya daha düşük doz) olarak ilk birinci ve ikinci 3 ayda verilebilir. Kullanım süresinin kısa olmalıdır. Aspirinin son üç ayda kullanımı bebekte kalp problemine yol açabileceği için önerilmez.
2017 yılında yayınlanan bir çalışmada preeklamsi riski olan gebelerde düşük doz aspirin kullanımının eklamsi riskini azaltıcı etkisi olduğu bildirilmektedir.
Anahtar kelimeler;
• Gebelik
• Paracetamol
• Ibuprofen
• Aspirin
