Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
EĞLENEREK BESLENELİM
Yrd. Doç. Dr.  SİBEL ÖZİLGEN
Gıda Mühendisi
Yazı Boyutu:
Kurban Bayramı’mız zehir olmasın...
Et doğru yöntemlerle hazırlanıp, saklanmadığı zaman en çabuk bozulan ve en ciddi gıda zehirlenmelerine neden olan yiyeceklerin başında gelmektedir. Gıdaların bozulmasında veya gıda zehirlenmelerinin gerçekleşmesindeki en büyük neden mikroorganizmalardır. Mikroorganizmaların sayısı ve cinsi, o gıdanın bozulma süresini ve gıdada veya kişide meydana getireceği etkileri belirler. Önemli olan gıdalarmıza gelebilecek mikroorganizmaları  uzak tutmak, üremelerini engellemek ve doğru pişirme yöntemleri kullanarak sayılarını güvenli seviyeye düşürmektir.

Yiyecekleri soğukta, kapalı kutu veya paketlerde saklamak ve tarladan sofraya kadar her aşamada hijyen sağlamak, güvenli gıdanın olmazsa olmazlarıdır. Ancak bazı dönemlerde gıda zehirlenmelerinin sayısında artış görülmektedir. Kurban Bayramı da bu dönemlerden biridir. Kurban Bayramı’nda kesilen ete kasabından pişirenine gelene kadar birçok kişinin eli değmekte, et  teknolojik üretimden farklı yöntemlerle bir yerden bir yere taşınmakta ve birçok farklı işlemden geçirilmektedir. Gerekli önlemler alınmadığı taktirde her bir aşamada ete yeni yeni mikroorganizmaların eklenmesi kaçınılmazdır. Bir de eve geldikten sonra alınması gereken önlemleri de göz ardı etmememiz gerekir. Bayramımızı bize zehir edebilecek olası bir et zehirlenmesini önlemek için alabileceğimiz basit yöntemleri sıralarsak:

1. Hayvanın veteriner kontorlünden geçtiğine ve bir hastalık taşımadığına, hayvana önceden antibiyotik, hormon v.s. verilmediğine emin olmalıyız. Satın aldığımız hayvanların veteriner belgesini mutlaka istemeliyiz.
2. Kesimhanelerin temizliğinden emin olmalıyız. Denetimsiz yerlerde kurban kestirmemeye özen göstermeliyiz.
3. Kesimi gerçekleştirecek kişinin profesyonel olmasının yanı sıra bu kişinin bireysel temizliğine, özellikle de el ve kıyafet temizliğine dikkat etmeliyiz.
4. Kesimi yapacak kişinin bulaşıcı bir hastalığı olmadığına emin olmalıyız.
5. Etin kesimden sonra eve taşındığı aracın içinin hijyeni ve içine konulduğu kabın kimyasal ve mikrobiyolojik temizliğini çok önemlidir. Genelde bu dönemlerde kesilmiş etleri taşımak için aynı araçlar defalarca kullanılır. Bir önceki hayvandan etrafa kan v.s. bulaşmadığına ve bizim etimizin bu bulaşanlarla temas etmediğine emin olmalıyız.
6. Mikroorganizmalar 5-60 derece arasında, uygun koşullarda, her 15 dakikada bir kendi sayılarını ikiye katlarlar yani sayıları logaritmik olarak hızla artar, biz buna 15 dakika kuralı diyoruz. Taşınma süresine de bağlı olarak ortamın sıcaklığı kontrol edilmeli, etler soğutmalı kutularda veya dolaplarda taşınmalıdır.
7. Çiğ ete dokunmadan önce ve dokunduktan sonra mutlaka ellerimizi yıkamalıyız.
8. Etin kullanılacak olan kadarı ayrılmalı, geriye kalan taze et ölüm sonrası sertliğinin geçmesi için buzdolabında 24-48 saat arası (büyüklüğüne bağlı olarak) bekletilip, küçük paketlere ayrılıp derindondurucuya konulmalıdır.
9. Eti kesmek için kullandığımız kesme tahtasını kesinlikle sebze, meyve veya salata malzemesi kesmek için kullanmamalıyız. Etin kesme tahtası diğer tahtalardan ayrı olmalıdır. Çapraz kirlenmelerin en büyük nedenlerinden biri et için kullanılan bıçak, kaşık gibi araç gereçlerin tam temizlenmeden diğer yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılmasıdır.
10. Normal olarak eti yıkamadan pişmemiz gerekir. Ancak yıkamak istediğimiz durumlarda etin suyunun etrafa sıçramadığına emin olunmalı, sıçramış sular su ve sabun ile hemen temizlenmelidir.
11. Pişmiş et çiğ etin konulduğu tabağa konulmamalı, çiğ eti tuttuğumuz maşa ile pişmiş eti tutmamalıyız. Bu hatayı en çok mangalda et yaptığımızda yaparız.
12. Etin pişip pişmediğini kontrol etmek için kullandığımız çatal, bıçak, termometreyi kontrol aralarında mutlaka su ve sabun kullanarak yıkamalı veya temiz birtane kullanmalıyız.
13. Etin çok iyi piştiğine emin olmalıyız. Etin pişip pişmediğini renginden anlamaya çalışmak yapılan hataların başında gelmektedir. Mümkünse bir pişirme termometresi edinmeli ve özellikle kalın ve büyük parça etlerin ortasının sıcaklığı 67-70 dereceye geldikten sonra 15-18 dakikadan az olmamak şartıyla pişirmeye devam etmeliyiz.
14. Kullanılacağında etler buzluktan gerektiği kadar çıkarılmalı, buzdolabının içinde veya mikrodalga fırında çözülmeli, kesinlikle çözülmesi için mutfak tezgahı üzerinde bekletilmemelidir. 15 dakika kuralını hatırlayalım.
15. Buzdolabı içinde çözülmeye bıraktığımız etin saldığı suyun dolabın içindeki başka yiyeceklere damlayarak çapraz kirlenmeye neden olmasını önlemek için et dolabın en alt rafında çözdürülmeliyiz.

Hepimize iyi bayramlar...
 

 

Copyright 2007-2025 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.