Et doğru yöntemlerle hazırlanıp, saklanmadığı zaman en çabuk
bozulan ve en ciddi gıda zehirlenmelerine neden olan yiyeceklerin başında gelmektedir. Gıdaların
bozulmasında veya gıda zehirlenmelerinin gerçekleşmesindeki en büyük neden mikroorganizmalardır.
Mikroorganizmaların sayısı ve cinsi, o gıdanın bozulma süresini ve gıdada veya kişide meydana
getireceği etkileri belirler. Önemli olan gıdalarmıza gelebilecek mikroorganizmaları uzak
tutmak, üremelerini engellemek ve doğru pişirme yöntemleri kullanarak sayılarını güvenli seviyeye
düşürmektir.
Yiyecekleri soğukta, kapalı kutu veya paketlerde saklamak ve tarladan sofraya
kadar her aşamada hijyen sağlamak, güvenli gıdanın olmazsa olmazlarıdır. Ancak bazı dönemlerde gıda
zehirlenmelerinin sayısında artış görülmektedir. Kurban Bayramı da bu dönemlerden biridir. Kurban
Bayramı’nda kesilen ete kasabından pişirenine gelene kadar birçok kişinin eli değmekte,
et teknolojik üretimden farklı yöntemlerle bir yerden bir yere taşınmakta ve birçok farklı
işlemden geçirilmektedir. Gerekli önlemler alınmadığı taktirde her bir aşamada ete yeni yeni
mikroorganizmaların eklenmesi kaçınılmazdır. Bir de eve geldikten sonra alınması gereken önlemleri
de göz ardı etmememiz gerekir. Bayramımızı bize zehir edebilecek olası bir et zehirlenmesini önlemek
için alabileceğimiz basit yöntemleri sıralarsak:
1. Hayvanın veteriner kontorlünden geçtiğine
ve bir hastalık taşımadığına, hayvana önceden antibiyotik, hormon v.s. verilmediğine emin olmalıyız.
Satın aldığımız hayvanların veteriner belgesini mutlaka istemeliyiz. 2. Kesimhanelerin
temizliğinden emin olmalıyız. Denetimsiz yerlerde kurban kestirmemeye özen göstermeliyiz. 3.
Kesimi gerçekleştirecek kişinin profesyonel olmasının yanı sıra bu kişinin bireysel temizliğine,
özellikle de el ve kıyafet temizliğine dikkat etmeliyiz. 4. Kesimi yapacak kişinin bulaşıcı bir
hastalığı olmadığına emin olmalıyız. 5. Etin kesimden sonra eve taşındığı aracın içinin hijyeni
ve içine konulduğu kabın kimyasal ve mikrobiyolojik temizliğini çok önemlidir. Genelde bu dönemlerde
kesilmiş etleri taşımak için aynı araçlar defalarca kullanılır. Bir önceki hayvandan etrafa kan v.s.
bulaşmadığına ve bizim etimizin bu bulaşanlarla temas etmediğine emin olmalıyız. 6.
Mikroorganizmalar 5-60 derece arasında, uygun koşullarda, her 15 dakikada bir kendi sayılarını ikiye
katlarlar yani sayıları logaritmik olarak hızla artar, biz buna 15 dakika kuralı diyoruz. Taşınma
süresine de bağlı olarak ortamın sıcaklığı kontrol edilmeli, etler soğutmalı kutularda veya
dolaplarda taşınmalıdır. 7. Çiğ ete dokunmadan önce ve dokunduktan sonra mutlaka ellerimizi
yıkamalıyız. 8. Etin kullanılacak olan kadarı ayrılmalı, geriye kalan taze et ölüm sonrası
sertliğinin geçmesi için buzdolabında 24-48 saat arası (büyüklüğüne bağlı olarak) bekletilip, küçük
paketlere ayrılıp derindondurucuya konulmalıdır. 9. Eti kesmek için kullandığımız kesme tahtasını
kesinlikle sebze, meyve veya salata malzemesi kesmek için kullanmamalıyız. Etin kesme tahtası diğer
tahtalardan ayrı olmalıdır. Çapraz kirlenmelerin en büyük nedenlerinden biri et için kullanılan
bıçak, kaşık gibi araç gereçlerin tam temizlenmeden diğer yiyeceklerin hazırlanmasında
kullanılmasıdır. 10. Normal olarak eti yıkamadan pişmemiz gerekir. Ancak yıkamak istediğimiz
durumlarda etin suyunun etrafa sıçramadığına emin olunmalı, sıçramış sular su ve sabun ile hemen
temizlenmelidir. 11. Pişmiş et çiğ etin konulduğu tabağa konulmamalı, çiğ eti tuttuğumuz maşa ile
pişmiş eti tutmamalıyız. Bu hatayı en çok mangalda et yaptığımızda yaparız. 12. Etin pişip
pişmediğini kontrol etmek için kullandığımız çatal, bıçak, termometreyi kontrol aralarında mutlaka
su ve sabun kullanarak yıkamalı veya temiz birtane kullanmalıyız. 13. Etin çok iyi piştiğine emin
olmalıyız. Etin pişip pişmediğini renginden anlamaya çalışmak yapılan hataların başında gelmektedir.
Mümkünse bir pişirme termometresi edinmeli ve özellikle kalın ve büyük parça etlerin ortasının
sıcaklığı 67-70 dereceye geldikten sonra 15-18 dakikadan az olmamak şartıyla pişirmeye devam
etmeliyiz. 14. Kullanılacağında etler buzluktan gerektiği kadar çıkarılmalı, buzdolabının içinde
veya mikrodalga fırında çözülmeli, kesinlikle çözülmesi için mutfak tezgahı üzerinde
bekletilmemelidir. 15 dakika kuralını hatırlayalım. 15. Buzdolabı içinde çözülmeye bıraktığımız
etin saldığı suyun dolabın içindeki başka yiyeceklere damlayarak çapraz kirlenmeye neden olmasını
önlemek için et dolabın en alt rafında çözdürülmeliyiz.