Ev ödevi çocukların okulda öğrendikleri bilgilerin-yaşantıların kalıcılığını sağlamak ve genişletmek amacıyla verilir.
Ev ödevlerini gerektiği gibi yapan öğrenciler:
a- Bilgi ve becerilerinin farkına varır ve onları geliştirme olanağı bulurlar.
b- Eksik yönlerini fark edebilir ve tamamlayabilirler.
c- Bağımsız ve düzenli ders çalışma alışkanlığı geliştirebilirler.
d- Okul- öğretmenleri dışındaki bilgi kaynaklarını etkin biçimde kullanmayı öğrenebilirler.
e- Verilen sorumluluğu yerine getirmeyi öğrenirler.
f- Derslerinde daha başarılı olabilirler.
Ayrıca; ev ödevleri anne-babaların çocukların okulda neler yaptığını, neler öğrendiğini anlamlarını sağlayan ve öğretmenlerle ebeveynler arasında ilişki kuran bir bağdır.
“Ev ödevlerini yaparken çocuğuma yardım etmeli miyim?” ya da “Ne oranda yardımcı olmam doğru olur?” tarzı sorular pek çok anne-babanın kafasını meşgul etmekte. Ev ödevleri konusunda ebeveynlerin yapabileceği şeylere geçmeden önce, kısaca öğretmenlerin ev ödevi verirken nelere dikkat etmeleri gerektiğinden bahsetmek istiyorum.
EV ÖDEVLERİ NASIL OLMALI?
• Ev ödevleri öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda olursa, çocuklar yaparken canları sıkılmayacak ve bitirdiklerinde özgüvenleri artacaktır.
• Ev ödevleri kısa sürede bitecek şekilde düzenlenmelidir. Uzun süren bir ödev çocuğun okuldan geldikten sonra evde geçireceği tüm zamanı kaplayacak ve çocuk diğer sosyal etkinliklere, arkadaşlarıyla ve ailesiyle bir şeyler yapmak için zaman bulamayacaktır. Ayrıca ödev verirken, çocukların dikkat sürelerini de hesaba katmak önemlidir.
• Düşünmeyi geliştiren, yaratıcılığı destekleyen, araştırmaya sevk eden ev ödevleri tercih edilmelidir. Kitaptan veya internetten doğrudan bilgi aktarılmasını değil de çeşitli kaynaklardan bilginin öğrenilmesini ve deneylerin yapılmasını destekleyen ödevler tercih edilmelidir.
• Ev ödevlerini düzenli olarak kontrol etme ve her öğrenciye geri bildirim vermek, öğrencinin yaptığı ödevi kendisini ve diğer arkadaşlarının değerlendirmesini istemek ve bu ödevlerden çocuğun neler öğrendiğini saptamak çocukların özdenetim duygularını, eleştirebilme yeteneklerini geliştirecek ve eleştiriye dayanabilme kapasitelerinin artmasına neden olacaktır.
• Öğretmenler anne-babalarla düzenli görüşmeler yaparak onları ev ödevlerine yapacakları katkılara hakkında bilinçlendirmeleridir.
ANNE BABAYA DÜŞEN…
Peki, anne- babalar ödev yapan çocuklarına nasıl yardımcı olabilirler?
• Öncelikle çocukların çalışma ortamını uygun hale getirebilirler, gerekli araç-gereç desteğini sağlayabilirler.
• Ev ödevi yapma zamanının çocuklarıyla birklikte planlayarak, çocuğun bu zaman çizelgesine uymasını sağlamaya çalışabilirler.
• Anne-babalar, yardım istediğinde çocuklara yardımcı olmaya çalışabilirler. Yardımcı olmak demek elbette ki, ödevi onun yerine yapmak demek değildir ya da o ödevini sürekli yanında oturmak, ödevini yap diye sürekli hatırlatmak da doğru olmayacaktır. Yerine yapmak ya da onu zorlamak çocuğun sorumluluk duygusu ve özdenetim geliştirmesine engel olacaktır, çocuğunuz çalışma alışkanlığı kazanamayacaktır. Çocuğunuz yanıtlayamadığı soruları size sorabilmeli, siz de yanıtı bilmiyorsanız birlikte araştırabilirsiniz. Böylece hem beraber bir şeyler yapmış olur, hem çocuğunuza nasıl araştıracağını göstermiş olur, hem de çocuğunuza sorunlarıyla ilgilendiğinizi hissettirirsiniz.
• Anne-babalar yapılan ödevleri mutlaka kontrol etmelidir. Ödevin kontrolü öncesinde çocuğunuzla günün nasıl geçtiğini, okulda neler olduğunu, neler öğrendiklerini, arkadaşlarıyla neler yaptığını paylaşmaya çalışın. Bu paylaşım çift taraflı olursa çok daha iyi olur. Bazen çocuğunuz “iyi” veya “her günkü gibi” deyip geçiştirebilebilir. Onu zorlamak yerine siz kendi gününüzü, iş ya da evde yaptıklarınızı, sorumluluklarınızla ilgili neleri yapıp yapamadığınızı anlatırsanız onu da bir anlamda teşvik etmiş olursunuz. Ödevleri birlikte kontrol ettiğinizde çocuğunuza hatalarını görme ve düzeltme, eksiklerini tamamlama fırsatı vermiş olursunuz. Ödevlerin tamamlanması sonrasında çocuğunuzu takdir etmek, onun özgüvenini ve özdisiplinini geliştirip, pekiştirecektir.
• Anne-babalar çocuğun ev ödevlerine ilişkin yaklaşımlarını etkileyecek olumsuz tutumlar göstermemelidirler. Ödevlere karşı aşırı ilgili/ ilgisiz davranışlar, baskıcı, arkadaşlarıyla karşılaştırmalar yapan tutumlar çocukların ödevlerden nefret etmesine, ödev yaparken yeterince başarılı olamadıkları şeklinde kaygılar hissetmesine neden olabilir. Çocuğa destek veren ve yol gösteren tutumların büyük yararı olacaktır.
• Ödev yaparken çocuğun dinlenmesini- enerji toplamasını sağlayacak gevşeme-rahatlama egzersizlerini hep bereaber yapmak çocuğa çok iyi gelecektir. Rahatlatıcı bir müzik dinlemek, bir şeyler atıştırmak, vücudu hareket ettirmek çok etkili olabilir. Dikkatin halen toparlanamadığını hissediyorsanız, kısa süreli aralar vermek gerekli ve yararlı olabilir.
• Öğretmenlerle düzenli aralıklarla görüşmek, ödevlerle ilgili tutum ve beklentilerini onlarla paylaşmak ebeveynlerin çocuklarının okula ortamını paylaşmalarını sağlayabilecektir. Ödevler ve derslerle ilgili olarak çocuklarına nasıl yardımcı olacakları konusunu öğretmenelere de danışabilirler.
• Uzun süren ev ödevlerinde sık ara vererek çocuğunuzun sıkılmasını önlemiş olursunuz. Ayrıca, ödevi küçük parçalara bölmek her parçanın bitiminde neden-sonuç ilişkisi kurulmasına da yardımcı olur.
• Ödev yapılırken çocuğunuza sık sık geri bildirimlerde bulunun. Geri bildirim için mutlaka ödevin bitmesini beklemeyin. “Aferin, güzel gidiyor, böyle giderse bugün bitirirsin.” “Zorlanıyor olabilirsin, ama ben yapacağına inanıyorum, istersen şu soruya bir daha göz at.” gibi…
• Ev ödevlerinin eğlenceli yolunu bulmaya ve çocuğunuza göstermeye çalışın.
• Çocuklarınızın başarısızlık-beceriksizliğin yerine, başarılı olmanın tadına varmalarını; korku ve sıkılmanın yerine heyecan duymalarını sağlayacak yaklaşımlarda bulunun.
• Çocuklar kendi iç dünyalarını düzenleyemediklerinden dış dünyalarının düzenlenmesine gereksinim duyarlar. Listeler yapın. Hatırlamaya, prova etmeye, tekrara, yönlendirmeye, sınırlar konulmasına ve düzene girmeye gereksinimleri vardır.
• Kuralları yazın. İstediklerinizi tekrar tekrar anlatın.
• Önceden belirlediğiniz ödev yapma programına çocuğunuzun sadık kalmasına özen gösterin.
• Ödevlerle ilgili ertelemelere engel olun.
• Başarılarını yakalayın, olumlu tepkiler verin, cesaretlendirin.
• Çocuğunuza öğrendiklerinin gerekli olduğu bilincini aşılayın.
• Nelere gereksinimi olduğunu çocuğunuza dikte etmek yerine, sizden yardım istemesini bekleyin.
