ÜYE OL | ŞİFREMİ UNUTTUM

Çocuklar en sık para, düğme, boncuk, pil, toka ve çengelli iğne gibi oynadıkları küçük cisimleri yutuyor. Uzmanlar,ağızdan alınan tüm yabancı cisimlerin hayati tehlike oluşturduğu konusunda aileleri uyarıyor.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ayhan Gazi Kalaycı, çocukların yutabileceği çaptaki oyuncak, para, düğme, pil gibi cisimlerin onların ulaşamayacağı yerlerde saklanması gerektiğini vurgulayarak yaşanan bu tür kazalarla ilgili şunları anlattı:

“Çocuklar en sık oynadıkları küçük cisimlerle para, düğme, boncuk, pil, toka ve çengelli iğne gibi cisimleri yutuyor. Ağızdan alınan tüm yabancı cisimler hayati tehlike oluşturabiliyor. Özellikle solunum yollarına kaçan yabancı cisimler şiddetli öksürük ve solunum sıkıntısına yol açar. Bu tür durumlar aile tarafından hemen fark edilir.

Solunum yoluna kaçan yabancı cisimler vakit kaybedilmeden çıkarılmalıdır. Solunum yoluna kaçmadan yemek borusu yoluyla yutulan yabancı cisimler ise bazen bulgu vermedikleri için aile tarafından geç fark edilir.

Solunum sistemine kaçmadan yemek borusu yoluyla yutulan yabancı cisimlerin bir kısmı kötü sonuçlara yol açıyor. Örneğin boncuk, küçük düğme ve küçük çaptaki madeni paralar yemek borusundan mideye inmiş ise 2-5 gün içinde gaita ile atılır. Ancak büyük çaptaki madeni paralar, toka, çengelli iğne ve kolye gibi cisimler yemek borusu ve midedeki darlıklardan geçemezler. Özellikle çengelli iğne ve tokalar, açık şekilde yutulmuşsa bu cisimler yemek borusu, mide ve bağırsak duvarına saplanarak yaşamı tehdit edebilirler.

Açık çengelli iğne ve toka yutan çocuklarla çok sık olmamakla beraber her ay iki veya üç kere karşılaşılıyor. Genellikle yabancı cisim yutan çocuklar 1-4 yaşlar arasında... Çengelli iğne yutan hastalar ise genellikle 1 yaşın altındaki çocuklardan oluşuyor.

BEBEĞİN YAKASI YA DA YASTIĞINA TAKI TAKMAYIN!
1 yaşından küçük bebeklerin çengelli iğne yutmasının nedeni toplumdaki bir alışkanlıktan kaynaklanıyor. Yeni doğan bebeklere getirilen hediye takılar bebeklerin yakasına ya da yastıklarına takılmaktadır. Takısına uzanabilen bebekler çengelli iğneleri ağızlarına götürerek yutmaktadırlar. Midesinden çengelli iğne çıkardığımız en küçük hastamız 3,5 aylıktır. Bu bebeğin annesi, çengelli iğnenin kardeşi tarafından bebeğe verildiğini ifade etmişti.

YABANCI CİSİM YUTTUĞUNDA NELER YAPILMALI?
Yabancı cisim henüz ağızda ya da boğazda ise parmakla alınabilir. Eğer çocukta öksürük ve nefes darlığı varsa yabancı cisim solunum yolunu tıkamış demektir. Bu durumda ilk müdahaleyi yapan kişi çocuğu başı aşağıya gelecek şekilde dizleri üzerine yüzüstü yatırır ve sırtına vurur. Genellikle bu pozisyonda çocuklar öksürükle yabancı cismi çıkarırlar. Eğer yabancı cisim yutulmuş, yemek borusuna veya mideye inmişse bu müdahalenin yararı olmaz. Böyle durumlarda ise en yakın sağlık merkezinde çekilen film ile yabancı cismin bulunduğu yer belirlenir ve yabancı cismin çıkarılması için ilgili merkeze gönderilir.”

PİLLERE DİKKAT!
Avrupa ülkelerinde daha sık görülen, son yıllarda Türkiye'de de görmeye başladıkları pil yutma vakalarının olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ayhan Gazi Kalaycı, “Yassı ve yuvarlak şekildeki saat veya oyuncak pilleri çocuklar tarafından çok kolay yutulabiliyor. Piller yemek borusu ve mide için çok yakıcı cisimlerdir. Uzun süre kaldığı bölgede ciddi hasarlara yol açabilir. Yemek borusu ve bağırsaktan takılmadan geçtiği için bu bölgelerde hafif hasar yaparken midede uzun süre kaldığında mide perforasyonuna (delinmesine) neden olabilir. Bu nedenle ağız yoluyla alındıktan sonraki 6-12 saat içinde mideyi terk etmeyen piller mutlaka çıkarılmalıdır.

İlk 4 veya 5 yaşına kadar olan dönem özellikle çok önemlidir. Bu dönemde çocukların yutabileceği çaptaki oyuncak, para, düğme, pil gibi cisimlerin çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklanması gerekir. Pilli oyuncaklarda kullanılan pillerin küçük olmamasına dikkat edilmeli ya da bu tür oyuncaklarla oynayan çocuklar yakından izlenmelidir. Diğer taraftan, doğum hediyesi olarak gelen takıların bebeklerin elbise yakasına veya yastıklarına takılmaması özellikle çengelli iğne yutma sorununu önleyecektir” diyerek aileleri uyardı.