Çalışmak ya da çalışmamak evlendikten sonra kadının isteğine bağlı. Yani biz kadınlar her ne kadar “eşitiz, hürüz ve çalışabiliriz” desek de sanki örtülü bir ataerkillik gizli içimizde. Hiç de azımsanmayacak sayıda örnek gösteriyor ki, bazı kadınlar evliliği çalışma hayatına bir veda olarak görüyorlar. Hele ki eşleri maddi olarak güçlüyse...
Evet kadınız, güçlüyüz, anneyiz, şefkatliyiz, başarılıyız ve her şeyi yapabiliriz... Ancak istatistikler gösteriyor ki, Türkiye’de kadınların çoğu (yüzde 70’i) evlendikten ve çocuğu olduktan sonra çalışmıyor. Kocanın “Ben sana bakarım” mantığının dışında bu tercihi kendi özgür iradesi ile yapanlar da var. Ama neden?
100 yetişkin kadının 80’i iş gücünün dışında. Peki burada topu sadece erkeklere atmak ne kadar doğru? Elbette önüne geçilemeyen bazı baskılar var. Ancak burada kadının da seçiminin etkili olduğunu göz ardı etmemek gerek. Kadın evlilikle birlikte evi ve ilişkisine yoğunlaşarak kendini unutuyor ve erkeğin de “iş odaklı” yaşaması sonucu evle ilgili birçok sorumluluk kadının omuzlarına biniyor.
EVLENMEK VE ANNE OLMAK İŞTEN AYRILMA SEBEPLERİNİN BAŞINDA GELİYOR! |
Uzman Psikolog Duysal Aşkun:
“KADIN BİRAZ DAHA KENDİNE ODAKLI, ERKEK İSE BİRAZ DAHA İLİŞKİ ODAKLI YAŞAMALI”
- Evlilik, kadına “iş hayatının stresi ve zorluklarından uzaklaş” mesajı mı veriyor? Neden evlenince kadınlar işlerinden ayrılmayı tercih ediyor?.. Hangi dinamikler bu konuda etkili oluyor? (Sadece çevresel baskılar mı yoksa kadının kendi tercihleri mi evlilikten sonra çalışmama kararında etkili?..)
Her iki faktör de etkili bence. Kadına yapılan baskı da var, kadının bu hayatı tercih etmesi de. Özellikle erkeğin kadına “Sen yıpranma, ben yeteri kadar yıpranıyorum zaten, çocuğa daha iyi bakarsın, hem dinlenirsin, her şey düzene girer” gerekçeleriyle duygusal baskı yapması, hem de kadının “dişil doğa”sı itibariyle “iş odaklı” olmayıp “ev odaklı” etkili oluyor.
- Aslında burada çalışmak ve iş hayatı derken “kadının kendini gerçekleştirmesi”nden bahsediyoruz. Siz ne dersiniz? Kadın kendini evlilik ve çocuk doğurarak mı gerçekleştirdiğine inanıyor?
Bence, kadının kendini gerçekleştirmek gibi bir amacı amacı var mı, diye sorgulamak lazım. Kendini gerçekleştirme konusu öncelikle “kendini düşünmeyi, hayat hedeflerini öne almayı-bireysel bir algı içinde olmayı” gerektirir. Türk kadınında böyle bir eğilim eksikliği hissediyorum, eski kuşaklarda daha bile fazlaydı ama hala var ve yaygın.
- Elbette kadın evde ev işleri ve çocuk bakımı ile yeterince yoruluyor. Kadının böyle bir seçim yapmasında aslında kocanın “klasik erkek” kalıplarından kurtulamaması mı etkili? Ev işlerini ve çocuk bakımını ortak sırtlamış olsalar kadınlar da iş hayatına daha mı sıcak bakar?
Kesinlikle evet! Ama erkeğin toplumdaki klasikleşmiş “iş odaklı, eve ekmek getiren” rolü hala etkili diye düşünüyorum. Evi iş alanı olarak görmüyor erkek. Her şeyin kendisi için düzene sokulduğu, dinlendiği ve iş hayatından tamamen ayrı bir platform olarak sadece ihtiyaçlarını karşıladığı bir yer onun için ev. Bu da, rolleri (kadın ve erkek rollerini) iki uçta da çok fazla keskinleştiriyor.
- Evlilik sonrası kadına çizilmiş bu “imaj-kader-durum” bazı kadınların işine de geliyor olabilir mi? Kadının nasıl bir dengeye ihtiyacı var, (dişil enerjiyi dengelemek adına), erkeğin nasıl bir dengeye ihtiyacı var (eril enerjiyi dengelemek adına)?.. Kadına ve erkeğe, daha sağlıklı ve mutlu ilişkiler ve aileler için önerileriniz nelerdir?
Bence iki cinse de görev düşüyor günümüzde. Kadınlara önerim, biraz daha kendilerine odaklı yaşamaları, yani ilişki bağımlılığından kurtulmaları. Erkeğe önerim ise, biraz daha ilişki odaklı olmaları. Kadın çok fazla “ilişki” odaklı, erkekse çok fazla “iş odaklı” olduğu zaman iki dünya da birbirinden gittikçe daha fazla uzaklaşıyor. Erkek kadını hiç anlamazken kadın da erkeği hiç anlamıyor. Yine eski Osmanlı’daki haremlik-selamlık döneme dönüyoruz psikolojik anlamda. Bu daşu demek oluyor; kadın kendini ve bireyselliğini öne koyarak kendine hayatta birtakım hedefler belirlemeli ve bu hedefler kendi istediği ifade biçimleri neyse o olmalı. Bu belli meslek alanları olabilir, belirli uğraşlar olabilir. Yeter ki bir şey seçsin ve ona tutkuyla bağlansın. Bu onu özgürleştirecek, çocuk ve koca merkezli bir yaşam yerine daha kendi merkezinde bir yaşam sürmesine neden olacaktır. Bu durum, çocuğa karşı gereksiz müdahaleleri ve depresif ruh hallerini de ortadan kaldıracaktır. Erkekse, iş yaşamına verdiği ağırlığı biraz azaltarak, eve ve ortak sorumluluklara dikkatini yöneltmeli; gerek çocuk gerekse anne ile olan işbirliğini arttırarak evle ilgili motivasyonunu yaratmalıdır. Bu başta biraz fedakarlık ve alışkanlıkların dışına çıkmak anlamına gelse de, uzun vadede her iki tarafın da kazançlı çıktığı durumlar yaratacak, sağlıklı ve mutlu bir beraberlik, sağlıklı bir gelecek ve sağlıklı çocuklar yetişecektir.
KADININ EV YÜKÜ AZALINCA İŞ YAŞAMI UZAYACAK! |