ÜYE OL | ŞİFREMİ UNUTTUM

Ülkemizde her yıl 10-12 bin tane doğumsal kalp hastalıklı bebek dünyaya geliyor. Ayrıca bir bebeklerinde kalp anomalisi olan ailelerde tekrarlama riski yüzde 3. Kendisinde doğumsal kalp hastalığı olan annelerin böyle bebeklere sahip olma riski ise yüzde 66 ile yüzde10 civarında. Doğumsal kalp hastalıklarıyla ilgili sorularımızı Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Prof. Dr. Aygün Dindar cevapladı.

- Doğumsal kalp hastalığı nasıl oluşur?
Doğumsal kalp hastalığının oluşumunda genetik eğilim ve çevresel faktörler sorumlu tutulmaktadır. Kalp gebeliğin ilk 10 haftasında oluşur. Kalp anomalileri bu dönemdeki etkilenmelerin sonucudur. Bazı doğumsal kalp hastalıkları kromozom anomalileri ile birliktelik gösterir. Bunların en iyi bilineni down sendromudur. Annenin gebelikte alkol alım ve bazı ilaçların kullanımı, doğumsal kalp hastalığına yol açabilir. Diyabetik annelerin bebeklerinde de doğumsal kalp hastalığı sıklığı artmıştır.

- Çocuklarda görülen kalp hastalıkları nasıl teşhis edilir? Teşhis için gerekli olan tetkikler nelerdir?
Doğumsal kalp hastalıklarının tanısı için EKG telekardiyografi ve ekokardiyografi gibi tetkikler gereklidir. Bazen kalp kateterizasyonu ve anjiyografi yapılması da söz konusudur.

- Çocuk ve bebeklerde kalp hastalığının belirtileri nelerdir?
Doğumsal kalp hastalığının klinik belirtileri genellikle şöyledir:

* Morarma
* Kilo alamama, dolayısıyla büyüme geriliği
* Sık alt solunum yolu enfeksiyonları
* Yorgunluk.

- Doğumsal kalp hastalıklarını anne baba fark edebilir mi?
Doğumsal kalp hastalığı olan bebekler sık nefes alır. Beslenirken çabuk yorulur. Sık sık alt solunum yolu enfeksiyonu geçirirler. Bazı doğumsal kalp hastalığı olan bebeklerin ağız etrafında ve parmak uçlarında morarma görülür.

- Doğumsal kalp hastalıkları önlenebilir mi?
Doğumsal kalp hastalığı multifaktöriyel kalıtım gösteren hastalıklardan olup tamamen önlenmesi mümkün değildir. Olumsuz etkisi bilinen ilaçların kullanımından ve çevresel zararlı etkenlere maruz kalmaktan korunma kısmen yararlı olabilir. Çocuğunda doğumsal kalp hastalığı olan aileler, 4. aydan sonra bebeğin kalbini ekokardiyoğrafi kontrol ettirebilir.

- Doğumsal kalp hastalıkları anne karnında teşhis edilebilir mi?
Doğumsal kalp hastalıklarının gebelik sırasında tanısı mümkündür. 16-18 gebelik haftasında bebeğin kalbi ultrason cihazı ile görüntülenebilir.

- Doğumsal kalp hastalıklarının görülme oranı nedir?
Ülkemizde nüfus ve kaba doğum hızı göz önüne alındığında her yıl 10-12 bin tane doğumsal kalp hastalıklı bebek dünyaya gelmektedir. Ayrıca bir bebeklerinde kalp anomalisi olan ailelerde tekrarlama riski yüzde 3’tür. Ancak bu oran iki hasta çocuk varsa yüzde 10, üç hasta çocuk varsa yüzde 25’e çıkar. Kendisinde doğumsal kalp hastalığı olan annelerin de böyle bebeklere sahip olma riski yüzde 66 ile yüzde10 civarındadır.

- Yeni doğan bebeklere kalp ameliyatı yapılabilir mi?
Kalp hastalıklarının cerrahi tedavisi günümüzde yenidoğan döneminde de yapılabilmektedir. Operasyon gereksinimi çocuğun hastalığının ciddiyetine bağlı olarak belirlenir. Günümüzde artık bebeğin belirli bir kiloya ulaşması gereksinimini yoktur.

- Doğumsal kalp hastalıkları büyüme ve gelişmeyi nasıl etkiler?
Doğumsal kalp hastalığı olan bebeklerde gelişme geriliği olur. Bu ilk yaşta ön planda kilo alımı güçlüğü ile karşımıza gelir. Erken tedavisi zamanında yapılan bebeklerin büyümeleri hız kazanarak normale döner ve yaşıtlarını yakalarlar.

- Annelere önerileriniz nelerdir?
Yukarıda bahsettiğimiz belirtileri fark ettiklerinde çocuk hekimine başvurmaları ve ileri tetkikleri geciktirmeden yaptırmalarını isteriz. Doğumsal kalp hastalığı tedavileri günümüzde başarı ile yapılmaktadır. Fakat birçok durumda geç kalmak tedavinin başarısını olumsuz etkilemektedir. Sadece annelerin değil, toplumun da bu konuda bilinçlenmesi bu çocuklara yardımcı olabilmemizi ve onları topluma yararlı bir birey olarak kazandırmamızı sağlayacaktır.