İnsanların doğumdan itibaren aldığı ilk besin olan süt, başta
gelişme çağındaki çocuklar olmak üzere 7'den 70'e herkes için gerekli. Bütün besinleri dengeli
olarak içinde bulunduran sütün besleyici değeri de çok yüksek. Bağışıklık sisteminin güçlenmesinden
bağırsak kanserini önleyici etkisine kadar pek çok faydası bulunan süt, alerjik etkisi nedeniyle
bazı kişilerde hazımsızlık ve şişkinlik gibi sorunlara neden olabiliyor. Ayrıca içeriğindeki yağ
oranı nedeniyle fazla tüketilmesi kilo problemlerini de beraberinde getirebiliyor. Bu nedenle süt
içerken bilinçli olmak ve bazı reaksiyonlara özellikle dikkat etmek gerekiyor. Beslenme ve Diyet
Uzmanı Olcay Barış, sütün faydalarını anlatırken tüketiminde dikkat edilmesi gereken noktaları 8
maddede anlattı.
BAĞIRSAK KANSERİNİ ÖNLEMEDEN TANSİYONU
DÜŞÜRMEYE KADAR BİRÇOK FAYDASI VAR
Süt, içeriğindeki proteinler
sayesinde hastalıklardan korunmaya ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye katkıda bulunuyor.
Hücreleri onararak özellikle bağırsak kanseri önlemeye yardımcı oluyor, cildi nemlendiriyor, vücutta
ödem oluşmasını önlüyor, kasları kuvvetlendiriyor, kemik erimesini engelliyor, tansiyonu dengeliyor.
Aynı zamanda yağsız süt, kolesterol üzerinde de düşürücü etkiye sahip.
KEÇİ SÜTÜ ALERJİK ETKİSİ İNEK SÜTÜNE GÖRE ÇOK DAHA AZ
Bebeklerin 1 yaşına kadar temel besin kaynağı anne sütü. 1 yaşından sonra çocukların
besinlerin üçte birini anne sütünden almaları gerekiyor. Bu yaşta sadece anne sütü ile beslenme
çocuğun diğer besinleri almasını engelleyebiliyor. 1 yaşından sonra inek veya keçi sütü tüketmeleri
sağlık açısından faydalı. Keçi sütünün protein, kalsiyum ve fosfor oranı yüksek, sindirimi kolay.
Aynı zamanda da inek sütüne göre daha az alerjik. Yapılan bir çalışma, keçi sütü ile beslenen
çocukların inek sütü ile beslenenlere göre daha kilolu, uzun boylu ve iskelet sistemlerinin daha
kuvvetli olduğu ortaya çıktı.
ÇOCUKLARDA BÜYÜMEYİ
HIZLANDIRIYOR VE SİNDİRİM SİSTEMİNİ DÜZENLİYOR
Sağlıklı büyüme
ve gelişme için süt, çocuklar için büyük önem taşıyor. Doku yenilenmesini hızlandırıyor, kemik
gelişimini artırarak büyüme ve gelişmeyi sağlıyor. Ayrıca süt, içerdiği vitamin ve mineraller
sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirerek çocukları hastalıklardan koruyor ve sindirim sistemini
düzenliyor.
GÜNDE 3 BARDAK SÜT SAĞLIĞA
FAYDALI
Sütün tüketirken miktarına da dikkat etmek gerekiyor. Günde 2-3 bardak süt
tüketmek sağlık açısından faydalı. Günde 2 bardak süt, 1-3 yaş arası çocukların kalsiyum ihtiyacını,
9-18 yaş arasındakilerin kalsiyum ihtiyacının ise yüzde 40'ını karşılıyor. Ayrıca günde 2 bardak süt
tüketilmesi yetişkin bir bireyin günlük fosfor ihtiyacının yaklaşık yüzde 50'sini, çinko ihtiyacının
ise yüzde 10'unu sağlıyor. Ancak hipertansiyon, kalp, şişmanlık gibi bazı sağlık problemleri var ise
günlük tüketilen süt miktarını kısıtlamak gerekebiliyor.
FAZLA TÜKETİLDİĞİNDE DEMİR EKSİKLİĞİ VE KANSIZLIĞA NEDEN OLABİLİYOR
Fazla miktarda süt tüketilmesi, fazla yağ miktarından dolayı kilo
problemine neden olabiliyor. Aynı zamanda fazla kalsiyum alımına bağlı olarak demir yetersizliği ve
kansızlık görülüyor. Çocukların fazla miktarda süt içmeleri ise diğer besinleri yememelerine ve
beslenme dengesizliğine neden oluyor.
SÜT ALERJİSİ KARIN
AĞRISI, DERİ DÖKÜNTÜLERİ VE İSHALLE KENDİNİ GÖSTERİYOR
İnek
sütü içindeki proteine karşı vücutta gelişen tepkilere "inek sütü proteini alerjisi" deniyor. Laktoz
intoleransı ve alerjisi olan bireylere süt kesinlikle önerilmiyor. Süt alerjisi olan bireylerde
genelde aile hikayesi de bulunuyor. Bağışıklık sisteminin tam gelişmemiş olduğu erken bebeklik
döneminde özellikle inek sütü alerjileri görülüyor. Sıklıkla egzama veya deri döküntüleri, kramplar,
karın ağrısı, kusma, ishal veya kabızlık olarak kendini gösteriyor.
SÜT İÇİLEMİYORSA YERİNE PEYNİR VE YOĞURT YENMELİ
Sütü sevmeyenler ya da alerjisi olanların aynı miktarda yoğurt, peynir,
ayran gibi ürünleri tüketmeleri gerekiyor. Günde 2 kibrit kutusu kadar peynir veya 2 küçük kase
yoğurt kalsiyum ihtiyacını karşılamak açısından yeterli oluyor.
ÇİĞ SÜT TÜKETMEK SAĞLIK AÇISINDAN RİSK TAŞIYOR
Çiğ süt
tüketilmemeli, mutlaka kaynatılmalıdır. Fakat uzun süre kaynatma durumunda da vitaminleri azalıyor.
Pastörize ve sterilize edilmemiş sütün 4-5 dakika kaynatılması gerekiyor. Bu süt cam kavanoza
konulduğunda, buzdolabında 1-2 gün durabiliyor. Pastörize günlük süt açıldıktan sonra buzdolabında
tutulmalı ve 2 gün içerisinde tüketilmeli. UHT süt ise açılmadığı sürece oda sıcaklığında 4 ay
saklanabiliyor. Açıldıktan sonra ise 3-4 gün içinde tüketilmesi gerekiyor.
|