Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
BRADLEY MUTFAĞI
Dr.  YASEMİN BRADLEY
Beslenme Danışmanı
Yazı Boyutu:
Bulimik beynin kullandığı silah: YİYECEK

Gelişmiş toplumlarda salgın bir hastalık gibi yayılan bir yeme bozukluğu var: Bulimia Nervoza. Özellikle Batı Avrupa’da yaygın olan bu durum birçok ailenin hayatını cehenneme çeviriyor. Tedavisi uzun süreli, yorucu. Bu konuda bir çok araştırma sürdürülüyor.

İşte yeni bir araştırma tedavi için umut verici: Bulimik kadınların beyinlerinin stres sırasında yiyeceğe normal kadınların beyinlerine göre farklı tepki  verdiği  saptandı. ABD’de yapılan bu araştırmada  psikologlar blumik kadınların beyinlerinde kendini eleştirme bölgesinde  kan akımının azalmış olduğunu saptadılar. Bu bulgu, blumiklerin ‘kendileri hakkında kötü düşüncelere saplanmamak, sürekli kendilerini eleştirmemek için yiyeceği kullanıyor olabilecekleri’ savını daha da güçlendirdi.

Blumia nervosa nedir?
Bir yeme bozukluğu ve akıl sağlığı durumu. Blumisi olan kişinin yiyeceğe ve vücut imajına yaklaşımı anormallleşiyor.

Bulimia nervosa özellikleri
* Blumikler tıkınırcasına yiyor, sonrasında kilo almayı önlemek için ağza parmak sokarak kusuyorlar.
* Kişisel değerlendirmenin temelini vücut şekli ve kilo oluşturuyor.
* Kilo almaktan büyük korku duyuyorlar.
* Genelde normal kilodalar.
* Genellikle ergenliğin son veya erişkinliğin ilk dönemlerinde görülüyor.
* Tıkınırcasına yemek diyet sırasında veya sonrasında başlıyor.
* Kronik veya aralıklı olarak seyrediyor.
* Uyuşturucu madde ve alkol bağımlılığı da görülebiliyor.
* Sosyal olmaktan kaçınıyorlar.
* Kendini iyi hissetmediği, kargaşa ve stress içerisinde olduğu zamanlarda veya diyetlerden sonra aşırı açlık duygusuyla tıkınmaya başlıyorlar.Bu atıştırmlar sırasında rahatlama hissi duyup kontrolü kaybediyorlar, sonrasında bunu iğrenme ve utanç duygusu izliyor.
* Bir kısmı kişilik bozukluğu tanımlarına uyacak belirtiler taşıyorlar.
* Batı toplumlarında daha fazla görülüyor.

Suçluluk duygusu
Bulimia nervoza genelde kısır bir döngü içinde seyrediyor. Eğer kişinin bulimisi varsa genelde aynı zamanda  büyük bir kendine güvensizlik içinde. Çoğu normal kiloda bile olsa normalden  fazla kilolu olduklarını düşünüyor. Bu yüzden kendilerine sürekli uygulamaları çok zor olan sert kurallar koyuyorlar; diyet, egzersiz, bazı yiyecekleri yememe gibi... Eğer bu sert kurallara uyamazlarsa, yasakladıkları bu yiyeceklere yönelip tıkınırcasına yemeye başlıyorlar. Sonrasında da kusarak aldıkları kalorileri atmaya çalışıyorlar.  

Ellere dikkat
Blumiklerin ellerinin üzerinde kusmak için zorlama sırasında oluşan diş izleri ve yaralar bulunur.

Stresle tetikleniyor
Psikologlar bluminin stresle tetiklendiğini, blumik kadınların kendilerini eleştirmek yerine yiyeceğe odaklandığını düşünüyorlardı. Bu araştırma ise ilk kez blumiklerin beyinlerine bakıyor.

Araştırma nasıl yapılmış?
Washington’daki araştırmacılar 20 kadını ele almışlar ve beyinlerini görüntülemişler. 10 tanesi blumik, diğer 10’u sağlıklıymış. Hepsine aynı yemeği verdikten sonra bol şekerli ve bol yağlı yiyeceklerin fotoğraflarını göstermişler. Dondurma, pizza, çikolatalı kek, gibi... Bu sırada da beyinlerini görüntülemişler.

Onları strese sokmak için de bir matematik problemi verilmiş ve çözmeleri istenmiş. Ardından değişik şekerli ve yağlı yiyecek fotoları gösterilip stres ve aşerme oranlarını değerlendirmeleri istenmiş.

Deneye katılan herkes streslerinin (üstelik aynı zamanlarda) zaman zaman artıp, zaman zaman azaldığını söylese de beyin taramaları çok farklı bulgular ortaya koymuş.

Blumik kadınlar yiyecek fotolarına baktıklarında beyinlerindeki özel bir bölgede kan akımının azaldığı (precuneus), blumik olmayanlarda ise arttığı görülmüş.

Blumik kendini eleştirmemek için yiyeceği kullanıyor

Araştırmanın yöneticilerinden George Mason Üniversitesi'nden Yard. Doç.Dr. Sarah Fischer: "Biri kendini eleştiriyorsa, yargılıyorsa bu bölgede kan akımının arttığını görmeyi umarız." diyor.

Blumiklerin yiyecek düşündüğü zaman beyinlerindeki bu özel bölgede kan akımının azalmasının kendilerini yargılamayı önlediği düşünülüyor.

Dr. Fischer bu deneyin sonuçlarının  blumiyi tetikleyen nedenleri  kontrol edebileceğini belirtiyor: "Tıkınırcasına yemeye başlamaları için aşırı strese girmeleri gerekmiyor. Şimdi tıkınırcasına yeme eylemine girmeden önce stresi durdurmak uygulanacak bir yöntem bulabiliriz.’


Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.