Çocuk Sağlığı ve Çocuk Endokrinoloji Uzmanı
Ergenlikte, ergenlik büyüme hamlesi dediğimiz bir durum vardır ki bu durum, kızlarda meme gelişiminin başlamasından hemen sonra görülür.
Erkeklerde büyüme hamlesi ise kızlardan 2 yıl sonra başlar. Kızlarda meme büyümesi ile başlayan ergenlik büyüme hamlesi veya ergenlik boy artımı ilk adete kadar genellikle tamamlanmıştır.
Adetten sonra kızlar ortalama 5-6 cm uzarlar. Erkekler ise ergenlik büyüme hamlesi veya ergenlik boy artımı bakımından kızlardan daha şanslıdırlar, boy artışları daha fazla olur. Erkeklerde boy artımları azalarak da olsa 18-19 yaşına kadar devam eder.
EN HIZLI BOY ARTIM YAŞI
Ergenlik büyüme hamlesi içinde, en hızlı büyümenin olduğu “zirve büyüme hızı dönemi” ortalama kısa sürede 8-10 cm civarında boy artışının olduğu bir dönemdir. Bu en hızlı boy artımının gözlendiği yaşlar, kızlarda ilk adetten hemen önce 11.5-12.5 yaşlarında, erkeklerde ise 13-14 yaşlarındadır. En hızlı boy artımı, kızlarda erkeklerden 2 yıl önce olur ve ergenliğin erken veya geç başlamasına göre en hızlı boy artım yaşı değişebilir, ancak genellikle anne veya baba özelliklerine benzer.
ERGENLİĞİN SÜRESİ, BOY UZAMASINI NASIL ETKİLER?
Ergenlik normalde 3-5 yıl süren bir süreçtir. Bu süre içinde boy artımı gerçekleşir ancak bazı çocuklarda ergenlik daha kısa sürer. Örneğin; bir kız çocuğunda meme tomurcuklanmasının başlamasından yani ergenlik başlamasından bir yıl sonra adet gözlenirse bu kız çocuğunun boy artışı, adetleri meme tomurcuklanmasından 3 yıl sonra ortaya çıkan kız çocuğuna göre daha az olur ve dolayısıyla boyu daha kısa kalır. Erkek ergenler için de aynı durum söz konusudur, eğer ergenlik erken tamamlanırsa boylar akranlarından daha kısa olur.
ANNE, BABA BOYUNA GÖRE ÇOCUĞUN BOYU HESAPLANABİLİE Mİ?
Çocuğun boyunun belirlenmesinde, anne ve babanın boy uzunluğunun etkisi vardır. Çocuğun büyümesini tamamladığında beklenen boyu (hedef boy) aşağıdaki formüllerden hesaplanabilir;
*Erkekler için:
babanın boyu + (annenin boyu + 12.5 cm) / 2
*Kızlar için:
(babanın boyu – 12.5 cm) + annenin boyu / 2
