Krup esas olarak solunumun sisteminin enfeksiyonudur. Trakea (soluk borusu) Larinks (ses tellerinin) hastalığı olarak tanımlanmaktadır. Sıklıkla 6 ay-1 yaş arasındaki bebeklerde görülür. 6 yaşa kadar görülen bu enfeksiyon, bu yaştan sonra nadirdir. Sonbahar ve kış mevsiminin hastalığıdır.
Krup’nun esas nedeni virüslerdir. Influenza (grip) veya parainfluenza virüsleri klinik tabloya yol açar. Bu virüsler solunum borusu ve ses tellerinde iltihaplanmaya neden olmaktadır. Bu virüslerle karşılaşan bebek ve çocuklarda her zaman bu tablo gelişmez. Bazı vakalarda üst solunum yolu enfeksiyonu şeklinde seyrederken, diğerlerinde krup tablosu ortaya çıkmaktadır.
Virüslerin bulaşma yolları, aksırık öksürükle damlacık enfeksiyonu olarak bulaşır. Yine bu yolla enfekte olan mataryel ile temas sonucu enfeksiyon gelişir. Son derece bulaşıcı olup, süratle yayılım gösterir. Hastanın bulaştırıcılık süresi klinik tablonun başlamasını takip eden 3 gündür.
Virüsler başlangıçta burun ve boğazı etkiler, daha sonra solunum borusu ve ses tellerine yayılım gösterir. Enfeksiyonun ilerlemesi sonucu solunum borusu şişer ve akciğerlere giden hava dar bir aralıktan geçer ve krup belirtileri ortaya çıkar. Burun akıntısına takiben 12-48 saat içinde aniden seste kalınlaşma ve havlar şeklinde öksürük gelişir. Belirtiler geceleri artmakta ve hastanın durumu kötüleşmektedir. Ateş klinik tabloya eşlik eder. Bazen gözde kızarıklık, huzursuzluk görülür. Özellikle bebeklerde solunum borusunun dar olması göz önüne alındığında tablo oldukça dramatik seyreder. Hızlı ve sesli solunum vardır. Ciddi vakalarda solunum güçlüğüne siyanoz (morarma) eşlik eder. Morarma, el ve ayak tırnaklarında ağız etrafında belirgidir. Ağlama ve dalgınlık görülebilir.
Genellikle krup belirtileri 2 gün sürer ve sonra azalarak düzelme gösterir.
KRUP OLAN BEBEKLERE VE ÇOCUKLARA YAKLAŞIM NASIL OLMALI?
Hafif ve orta derecedeki vakalar evde takip edilebilir. Oda ısısını düşürmek (bazen çocuk açık havaya çıktığı zaman düzelmede görülebilir) ve soğuk buhar vermek uygun olur.
Antibiyotik, öksürük şurupları, sedatif ve ödem gidericilerin krup tedavisinde yeri yoktur. Krup belirtilerin ortaya çıktığı durumlarda sigarasız bir ortamın sağlanması önemlidir.
Bebek ve çocuk kruplarında hastane başvuru ne zaman yapılmalıdır?
-Solunum güçlüğü
-Siyanoz
-Şiddetli öksürük nöbetleri
-Yutma zorluğu
-Nefes almakta güçlük
-Nefes alırken ıslık sesinin çıkması
-Kaburgalar arasında çökme mevcutsa en kısa zamanda hastaneye ulaşılmadır.
KRUP TEDAVİSİNDE UYGULAMA NEDİR?
Hasta hekim tarafından değerlendirilir. Hastalığın şiddetine göre:
-Gerekirse oksijen verilir. Kan gazları ve oksijen satürasyonu izlenir.
-Eğer sık soluk alma verme ve ateş varsa, damar yolundan sıvı verilir.
-Kortizon ve epinefrin başlanabilir.
-Şiddetli vakalarda solunum yoluna tüp uygulanabilir.
Krupta tanı klinik belirti ve bulgularla konulmaktadır. Laboratuar testlerine nadiren başvurulur.
Korunmada özel bir yöntem mevcut değildir. Korunmada:
-Hijyen kurallarına uymak
-Kış aylarında kalabalık yaşam koşullarından uzaklaşmak
-Grip aşısının 6 ay ve büyük çocuklara yıllık uygulanması şeklinde özetlenebilir.
Anahtar Kelime:
Bebeklerde Krup
Çocuklarda Krup
