Eylül ayı ile çocuklar okula başlama heyecanı yaşarken, okul hazırlıkları yapan anne ve babaları telaşlı ve bazen de endişeli görmek mümkün. İlk defa hazırlık ya da 1. sınıfa adım atacak çocuklar ve aileleri için durum daha da farklı. Konuyu çocukların konuşma ve dil becerileri açısından değerlendirecek olursak...
Onları okula gönderirken kendilerini ihtiyaçları konusunda iyi ifade edecekleri, tuvalet ve özbakım becerilerini halledebileceklerini düşünmek isteriz. Sosyal anlamda uyum sağlamak ve okulda mutlu olmak için dil önemli bir etmendir. Okul her çocuğa yeni sözcükler öğrenmek bunları kullanarak duygu ve düşüncelerini aktarmak icin gelişecekleri bir ortam sunar. Ancak bazen dil gelişimi yaşına uygun olmayan çocuklar okula daha zor uyum sağlayabilir. Bu nedenle dil gelişiminin bazı basamaklarına birlikte bakalım. Bu konuda eksikler var ise okulun başlamasını beklemeden desteklemek doğru olur.
48 AYDA:
•Çocuklarla evcilik ve benzeri oyunlara katılır, kendi fikirlerini diğerleri ile birikte geliştirir.
•Aktiviteler sırasında uzun cümleler kurar.
•Karşılaştırmalı kavramları anlar (“Daha uzun”, “Daha kısa” gibi.)
•İpucu olmadan basit komutları yerine getirir.
•Cümleleri duyduktan sonra tekrar edebilir.
•Başından geçenleri anlatır.
•En az 4 edat kullanır (“Yanında”, “Arasında” gibi.)
•Bir nesneyi tarif edince ne olduğunu bilir.
•Birçok renk bilir.
•4 heceli sözcükleri taklit edebilir.
60 AYDA:
•Birçok sıfatı kendiliğinden kullanır.
•Zıt kavramları bilir (büyük/küçük gibi basit kavramlardan başka çeşit artmıştIr.)
•1’den 10’a kadar sayabilir.
•Konuşmanın tamamı anlaşılabilir, ses hataları olmasIna rağmen.
•9 kelimelik cümlelere kadar tekrar edebilir.
•Sık kullanılan objelerin tanımını yapar.
•3 aşamalı komutları yerine getirir.
•Basit zaman kavramlarını bilir.
•Uzun ve karmaşık cümleler kurabilir.
•Konuşmanın bütünü gramatik olarak doğrudur.
KONUŞMA SESLERİNİN GELİŞİMİ İSE DİL GELİŞİMİNE PARALEL OLARAK GELİŞİR:
4 yaş konusma seslerinin gelisimi:
•D kelime ortasında (ada)
•F kelime sonunda (puf)
•Sıklıkla yapılan hatalar: V yerine B kullanma (vagon-bagon)
5 yaş konuşma seslerinin gelisimi:
•Ç,C,L,S,Ş,J kelime başında
•Ç,C,L,S,Ş,Z kelime ortasında
•L,Ç,S,Ş,R,V,Z kelime sonunda
•Sıklıkla yapılan hatalar: R yerine Y veya Ğ kullanma (arı-ayı/ağı)
6 yaş çocuğu yetişkin kadar anlaşılır, konuşur.
