"Yebit yeyyov yebit...
(Yellow rabbit...)"
Odamdaki bu sevimli çocuk konuşması anlaşılmadığı için annesi ile
başvurmuştu. 3 yaşının içinde idi. Resimli kitapta gördüğü tavşanı İngilizce dile getirmesi annesini
çok memnun etti. "Biz İngilizce'ye de basladik" diyerek memnuniyetini dile getirdi. Birazdan
birlikte oyun oynadığımızda bu sevimli çocuğun sözcük bilgisinin ne kadar az olduğunu, beklendiği
gibi 3 kelimelik cümleler ile kendini ifade edemediğini görecektim. Aslında konuşmasının
anlasılmasından çok dil gelişiminde yaşıtlarının gerisinde idi. Bu durumda İngilizce öğrenmeye
çalısmaktan cok Türkce'yi ilerletmesi gerektiğini ve dil gelişimini Türkçe desteklemenin önemini
anlattım.
İkinci dili öğretmeki bazen aileler icin öyle önemli oluyor ki, ana dilin önemini
unutturuyor. Oysa, anne karnında ilk duyulan dil ana dilimiz ve ana dil gelişmeden ikinci dilde
gelişim beklemek pek mümkün değil.
Dil; duyduğunu anlamak, kendi duygularını, dileklerini ve
düşüncelerini karşısındakine aktarmak demektir. Bunu yapmak için sembolleri kullanırız, yani o
dile ait sesleri bir araya getirir, bir anlamda kodlama yaparız. Bunu önce anadilde yapabilmek
ikinci dili edinmek için alt yapı oluşturur. Erken yaşta kazanılan ikinci dil beyin gelişimini
olumlu yönde etkiler. O dile ait konuşma seslerini öğrenmede, özellikle telaffuz etmede ciddi fark
yaratır. 18 yaşından sonra kazanılan ikinci dil ile erken yaşta öğrenilen dil arasında bu nedenle
fark vardır. Aksan denilen özellik geç yasta dil öğrenildiğinde ortaya çıkar.
İkinci dili
edinmek için ideal olan farklı ana dile sahip ebeveynler yolu ile doğumdan başlayarak her iki dili
eş zamanlı olarak duymaktır. Yani anne kendi dilini, baba kendi dilini konuşabilir. Böylece çocuk
kolayca her iki dili öğrenir. Diğer alternatif ise, ana dilde kendini ifade ettiği dönemde, 3
yaştan itibaren, iki dilde eğitim veren bir okulda yaşayarak şarkı, oyun ve çeşitli aktiviteler ile
ikinci dili edinmesini sağlamaktır. Özellikle evde ana dili duymaya devam edeceğinden, ana dil ile
ilgili gelişimi devam ederken, okul dili olan ikinci dili de öğrenecektir. Kitap okumak, şarkı
ve parmak oyunları öğrenmek keyifle yapılacak dil etkinlikleri arasında sayılabilir.
Bazı
çocuklarda dili öğrenmekte zorluk olabilir. Eğer konuşmada gecikme var ise, ana dilde yaşıtları
düzeyine gelmeden ikinci dili eklemek doğru olmaz. Her iki dilde de çocuğun bocalamasına neden
olabilir.
