Yemek yeme alışkanlıklarımız, zihinsel ve bedensel faaliyetlerimizi etkiler. Sağlıksız beslenme düşünme ve kavrama yeteneğinin azalmasına, hatta hafıza kayıplarına neden olur. Günde 8 saat uyuduğumuz halde kendimizi yorgun hissediyor, çabuk yoruluyor, hafıza ve düşüncemizde azalma görüyorsak mutlaka yemek yeme alışkanlıklarımızı gözden geçirmeliyiz.
Gece boyunca düşen metabolizma hızı, kahvaltı ile yüzde 20-30 artmaktadır. Kahvaltı atlandığında ise vücut bir sonraki öğünde besin alınmayacağını zannederek gelecek öğünde tüketilen besinleri yağa dönüştürerek depolayacaktır.
EN ÖNEMLİ ÖĞÜN
Kahvaltı günün en uzun açlığı olan gece açlığını takip etmesi nedeniyle biten enerjinin tekrar alınabilmesini sağlayan en önemli öğündür. Kahvaltı kan şekeri olarak bilinen glikoz için kaynak oluşturduğundan büyük önem taşır. Glikoz beyin için en önemli enerji kaynağıdır. Çünkü beyin bir enerji deposuna sahip değildir. Çocuklar için okulda veya yetişkinler için iş yerinde beyin fonksiyonları için yüksek oranlarda glikoza ihtiyaç duyulur. Uyanır uyanmaz gereksinim duyulan tüm besinleri karşılayıp vücudun güne hazır hale getirilmesi gerekir ki, bu bireyleri fiziksel ve psikolojik olarak etkiler.
Her gün düzenli olarak kahvaltı yapan kişiler, diğerlerine oranla daha başarılı ve verimlidir. Kahvaltı alışkanlığına sahip olmayanlarda ise konsantrasyon güçlüğü, yorgunluk ve bitkinlik gibi problemler ortaya çıkmaktadır. Ayrıca, sağlıklı bir kahvaltının yaşlanmayı geciktirdiği, yaşlılık döneminde ortaya çıkması muhtemel bellek ve algı kusurları ile kas zayıflıklarına engel olduğu da araştırmalarla ortaya koyulmuştur.
Her sabah sağlıklı bir kahvaltı yapan bireylerin kilolarını korudukları, daha düşük kolesterol ve daha dengeli kan şekerine sahip oldukları yapılan araştırmalarca ispatlanmaktadır. Ayrıca düzenli kahvaltı yapan bireylerde vitamin ve mineral eksiklikleri görülmemekte, sabahları uykuyu kahvaltıya tercih eden bireylerin daha hızlı kilo aldığı ve kalp krizi riskiyle karşı karşıya olduğu da belirtilmektedir.
ÇOCUKLAR İÇİN “MUTLAKA”
Çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlıkları öğretilmek isteniyorsa ilk hedef kahvaltı alışkanlığını kazandırmak olmalıdır. Kahvaltı çocukları öğrenmenin getireceği zorluklara karşı hazırlar. Bu nedenle okul hayatında kahvaltının önemi daha da fazladır. Gelişim sürecini henüz tamamlamamış bireylerin hızlı değişimleri, yeterli ve dengeli beslenmeyle desteklenmelidir. Gerekli olan karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve minerallerden oluşan besin öğelerinin doğru öğünlerde yeterli miktarlarda alınmaması, bağışıklık sistemini zayıflatır. Karın ağrısı veya şiddetli açlık ağrılarının, kahvaltı yapmadıkları günlerde çocukların söylediği en önemli şikayetlerden biri olduğu dikkati çekmektedir. Bu nedenle her çocuğun düzenli bir şekilde kahvaltı yapması sağlanmalı, yapamıyorsa kahvaltı yapmalarına uygun koşullar yaratılmalıdır.
Bu konuda yapılan araştırmalar; kahvaltı yapan çocuğun problem çözme gibi konularda daha başarılı olduğunu, kavrama yeteneklerinin daha iyi olduğunu, beslenme bozukluklarından oluşan hastalıklara daha az yakalandıklarını ve kahvaltı yapmayan çocukların kahvaltı yapan çocuklara göre daha şişman olduklarını belirterek kahvaltının önemini bir kez daha ispatlamaktadır.
Sabahları işe geç kalma endişesi, kişinin kendini aç hissetmemesi, kahvaltı yaptıklarında midelerinin bulandıklarını hissetmeleri, kahvaltı etmeyerek zayıf kalacaklarını düşünmeleri, çocukların servis zamanının gelmesi kahvaltının atlanma nedenlerinden bazılarıdır. Poğaça tarzı yağ içeriği yüksek besinlerdense, hazırlanabilecek pratik ve besleyici birtakım kahvaltı seçeneği mevcuttur; 3-4 kaşık kahvaltılık gevrek + 1 bardak süt, 1 adet tost + 1 bardak süt, 1 adet meyve + 1 bardak süt gibi.
KAHVALTILIK GEVREKLER İYİ BİR KAHVALTI SEÇENEĞİ
Özellikle zamansızlık nedeniyle kahvaltı öğününü atlama sözkonusu olunca, kahvaltılık gevrekler tempolu bir yaşam için besleyici, lezzetli ve pratik bir çözüm olarak karşımıza çıkmaktadır. Gevrekler, posa içerdiği ve yanında genellikle süt veya yoğurt tüketildiği için kana karışma hızı yavaşlayarak acıkma hissini azaltır. Ancak basit şekerli gevrekler yerine şekersiz veya meyveli seçeneklerin tüketilmesi daha yerinde olacaktır.
Genellikle çözünür posa içeren yulaf gevreği tercih edilmelidir. Ayrıca, mısır ve buğday gevrekleri de kullanılabilir. 5-6 yemek kaşığı kahvaltılık gevrek, 1 su bardağı light veya yarım yağlı sütle tüketilebilir. Bu öğüne, 1 tatlı kaşığı toz keten tohumu ve yine 1 tatlı kaşığı toz kepek eklendiğinde, posa miktarı artacak ve bireyi daha tok tutacaktır. Ayrıca eklenecek olan 1 adet taze elma ya da kuru meyve de vitamin, mineral ve posa sağlayarak hem kendimizi daha iyi hissetmemizi, hem de dengeli beslenmemizi sağlayacaktır.
