Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Yazı Boyutu:

ÇOCUĞUN UTANGAÇLIĞINA SEBEP OLMAYIN!

Utangaç çocuğun toplumda terbiyeli, uslu gibi algılanmasının oldukça yanlış olduğunu vurgulayan uzmanlar, utangaçlığın altında ebeveynlerin yanlış tutumlarının yatabileceğine dikkat çekiyor.


Pedagog Gönül Bayaltun tenkit, alay, küçümseme, kıyaslama ve hatta şiddet gibi "yıkıcı iletişim" biçiminin çocuğu utangaçlığa ittiğini belirtti. Anne ve babanın önce kendi tavırlarını sorgulaması gerektiğini belirten uzman 4 tür ebeveyn modeline dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayarak şu bilgileri verdi:

"Yıkıcı iletişimi seçen anne babaların dikkati sürekli olarak çocuğun hatalı davranışlarına odaklıdır. Çocukların yaptığı olumlu davranışlar üzerinde durmazlar. Örneğin; çocuk sınavdan üç kez iyi not aldığında"“aferin" demez ama bir kez kırık not alınca hemen kızıp eleştirir. Utangaçlığı tetikleyen anne-baba modellerini ise şöyle sıralayabiliriz:

BU TUTUMLARDAN KAÇININ!
1. Koruyucu anne-baba modeli: Çocuk adına her şeyi kendi yapan anne-babadır. Çocuğa davranış tarzları "Tutma düşürürsün, dokunma kırarsın, koşma düşersin, dışarı çıkma üşürsün, oynama terlersin, yabancılara yaklaşma sana kötülük ederler…" gibidir. Bu anne babaların bazılarında korkulu-kaygılı kişilik özelliklerine rastlanır.

2. Baskıcı ve otoriter anne-baba modeli: Çocuğa fırsat vermeyen, her davranışını kontrol edip istediği kalıba sokmaya çalışan anne baba modelidir. Çocuğun hiçbir konuda fikri sorulmaz, doğruyu yanlışı bilmeyeceği düşünülür ve anne-baba onun adına karar verir. Çocuk ayrı bir birey olmaktan ziyade anne-babanın bir uydusudur. Çocuğa dayak atma ve ağır cezalar verme gibi davranışlar gözlemlenir.

3. Yargılayıcı ve eleştirel anne-baba modeli: "Beceriksizsin, başarısızsın, kardeşin senden daha güzel yapıyor, arkadaşın senden daha başarılı sen onun gibi güzel yapamıyorsun…" gibi söylemlerin hakim olduğu ve çocuğu sürekli eleştiren, kıyaslayan, aşağılayan annebaba tutumudur.

4. Sevgisiz, ilgisiz anne-baba modeli: Bu anne ve babaların çocukları odasında kendi başına, ortamlarda ilgisiz, sevgisiz, onaysız (aferin, bravo gibi) bırakılır ve çocuk dikkatini çevreye ve kişilere çekecek uyaranlardan yoksun kalır. İçine kapanır, sosyal yönü gelişmez.

UTANGAÇ KİŞİLİK DOĞUŞTAN OLMAYABİLİR!
Bizim ülkemiz gibi bazı ülkelerde, kültürlerde ailelerde, utangaç ve çekingen kişiliğin (usluluk terbiyelilik, efendilik, uysallık gibi) olarak değerlendirilip onaylanması da utangaç kişiliğin nedenlerindendir. Bunun yanı sıra çocuklardan güçlerinin üstünde performans beklemek çekingenlik yaratır. Mükemmeliyetçi öğretmenler ve anne babalar çocuklara kendilerini eksikli yetersiz hissettirirler.

Bir diğer önemli neden ise yetişkinlerin tutarsız davranışlarıdır. Çocuğu önce öpüp severken iki dakika sonra kızmak; doğru denilen bir şeye bir başka zaman yanlış demek gibi tutumlar çocuğun kendisine ve ailesine olan güvenini yok eder."

Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.