Genelde 8 haftalık oluncaya kadar bebekler anne baba dışında
herhangi başka birinin de ihtiyaçlarını karşılamasına kolaylıkla izin verirler. Herkesin kucağına
rahatlıkla gider, herkesin kendisine biberon vermesini, altını değiştirmesini, uyutmasını kabul
ederler. Bu dönemde çoğu yeni anne, “Benim annesi olmamın hiçbir önemi yok, başkası da tüm
bunları yapabilir” düşüncesine kapılır ve kıskançlıkla karışık bir zorlanma yaşar. Oysa, zaman
içinde siz bebeğinizle ilgilenmeye devam ettikçe, bebeğiniz hayatınızdaki özel kişinin siz olduğunu
anlayacak ve size özel tepkiler geliştirmeye başlayacaktır.
Bebeğin yaşamında, bağ
kurabileceği her gün birlikte olduğu özel bir kişinin olması sağlıklı gelişim için şarttır, ama bu
durumun çoğu ebeveyni endişelendiren bir de yan etkisi vardır: Bebeğiniz sizi tanıyıp size
bağlandıkça diğer kişilere karşı daha çekingen davranmaya başlayabilir. Bebeğiniz, sizi yaşamındaki
özel kişi olarak benimsedikçe diğer kişilerin kucağına gitmeyi istemek, anneanne gibi yakın bir
kişiyi bile gördüğünde onun siz olmadığını fark edip ağlamak gibi “yabancılama”
davranışları sergileyebilir.
Yabancılardan korkma davranışını bazı bebekler 4-5 aylık gibi
oldukça erken bir dönemde sergilese de çoğu bebekte bu tepki 7-9 aylık dönemde ortaya çıkar.
Bebeğinin daha önceki aylarda gayet sosyal bir şekilde herkesin kucağına rahatlıkla gittiğini gören
ebeveyn için, bebeğin aniden yabancılardan korkmaya başlaması oldukça şaşırtıcı, hatta bazen
utandırıcı olabilir. Çoğu ebeveyn, bu dönemde bebeğin korkusunu yersiz bulup antisosyal davranış
nedeniyle kızgınlık duyabilir.
SİZE MANTIKSIZ GELEBİLİR
Size ne kadar
mantıksız gözükürse gözüksün, bebeğinizin bu korkusunu normal karşılamalısınız. Eğer panik içinde
ağlıyorsa, sizin tesellinize ihtiyacı var demektir. Böyle durumlarda bebeğinizin diğer kişinin
kucağına gitmesi ya da o kişiyle sosyalleşmesi için zorlamak yerine, yaşadığı korkuya odaklanmalı ve
onu kendi kucağınızdan bırakmadan sakinleştirmeye çalışmalısınız.
Eğer, bir yabancı
gördüğünde bebeğiniz size sıkıca tutunuyorsa sarılmasına izin verin. Eğer yabancı olarak gördüğü
kişinin kucağındaysa ve ağlamaya başladıysa bebeğinizi nazikçe kendi kucağınıza alın ve onu teselli
edin. Eğer bebek arabasındayken bir yabancı yanına yaklaştığı için ağlamaya başlarsa onun seviyesine
inin, yüzünüzü yaklaştırın ve nazik bir tonda konuşarak her şeyin yolunda olduğunu söyleyin.
Bebeğinizi kurtarırcasına diğer kişinin kucağından almak gibi ani hareketler yapmayın. Bu tarz sert
davranışlar, bebeğinizin sıkıntısını arttırıp daha fazla korkmasına sebep olabilir. Nazik ve
anlayışlı olun. Bebeğiniz adım adım sakinleşecek ve eski sosyal haline geri dönecektir. Ama o
aşamaya gelene kadar sizin yakınlığınıza ihtiyaç duyabilir.
“KORKULACAK
BİR ŞEY YOK” DEMEYİN
Yabancılardan korkma tepkisi ister erken ister geç bir
dönemde ortaya çıksın, genelde 1-2 ay boyunca şiddetlenerek sürer. Bu süreçte bebeğinizin sıkıca
size tutunması, küçük şeylerde bile panik içinde sizi istemesi zorlu olabilir, ama bebeğinizin
yanında kalabilmeniz önemlidir. Bebeğinizi korkulacak bir şey olmadığına ikna etmeye çalışmayın.
Yaşadığı korku onun için gerçektir ve o korkuyu atlatmasına sadece siz yardımcı
olabilirsiniz.
Bebeğinizin yabancılardan korkma davranışı sizinle kurduğu bağın niteliği ile
ilgili değildir. Yabancılardan çekinme, bebeğinizin kalabalık bir çevrede ya da yalnız büyümesine de
bağlı değildir. Ayrıca, bebeğinizin sosyal uyumunun iyi ya da kötü olduğu anlamına da gelmez.
Araştırmalar, bazı bebeklerin mizaç olarak daha utangaç olduğunu ve yabancılara karşı daha duyarlı
olduğunu gösteriyor. Bazı bebekler ise mizaç olarak yabancılardan daha az çekinirler. Bebeğinizin
yabancılardan korkması ya da hiç çekinmemesi, sizin kontrol edebileceğiniz bir durum değildir. Siz
sadece bebeğinizin bu durumu aşmasına yardımcı olabilirsiniz. Bu durumun normal gelişimin bir
parçası olduğunu daima hatırlayın.
|