İkiz ve üçüzlerin bazen dilsel problem yaşadıklarını gösteren ve daha çok tek yumurta ikizlerinde bu durumun gözlemlendiği araştırmalar vardır. Yapılan araştırmalar bu durumun daha çok doğum tehlikesi, ayrı kimlik oluşturmakta güçlük çekmeleri, birbirlerini model almaları gibi nedenlerden kaynaklandığını göstermiştir. Ama erken teşhis ve tedavi ile bu problemler düzeltilebilir. Bu nedenle ikizlerin evde birbirleriyle ve ebeveynleriyle kurduğu iletişim ve dil kullanma becerileri gözlemlenmelidir.
Bunların dışında dilsel gecikmeye neden olan faktör de kendi aralarında özel dil oluşturmalarıdır. Bu dile “Cryptophasia” veya “İdioglossia” adı verilir. Bu aslında farklı bir dil değildir. İkizler henüz bebeklik dönemlerinden itibaren kullandıkları ses yüksekliği, tonu, verdikleri aralar onlar için özel anlamlar içerir ve bunları zamanla geliştirirler. Dil öğrenimi sırasında biri ikizinin kullanamadığı harf, ses ya da kelimeyi başka bir ses ya da mimik geliştirerek söylemesini örnek alır. Bu durum dili kullanabileni de geliştirdiği ses ve mimikle konuşmaya yönlendirir. Ya da yine bu yöntemi kullanarak birbirlerinin kullanamadığı ses, harf ya da kelimeyi mimik ve seslerle oluşturup birbirlerini tamamlarlar. Sonuçta bizlere anlamsız gelen fakat onlar için son derece anlamlı ses kümeleri oluşur.
Avustralyada yapılan bir araştırmaya göre ikizler birbirleri ile iletişim kurarken, ebeveynleri ile kurduğu iletişimden çok daha az kelime kullanarak anlaşabilmektedir.(Twins Yazar: Katrina Bowman and Louise Ryan)
Dil gelişimindeki özel lisandan oluşan bu gecikme birçok uzmana göre aydaşlarından ortalama 6 aylık bir geriliktir. Bu sorunun çözümü ise aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
İkiz bebeklerinle olabildiğince bireysel ilgilenmek için yardım alın.
Radyo dinletin, bol bol konuşun.
Rutin kitap okuma saatini günlük yaşamınızın içine yerleştirin.
Birbirlerinin yerine konuşmalarına izin vermeyin.
İkizler ve Üçüzler Psikolojisi / Audrey C. Sandbank