Hiperprolaktinemi (süt hormonu yüksekliği)

Prolaktin hormonu nedir?

Prolaktinin dilimizdeki karşılığı "süt hormonu"dur. Yapı olarak "şeker
ve protein moleküllerinden oluşur. Prolaktin hormonu belirli düzeylerde
kadın üreme organlarının gelişimi ve fonksiyonu için gereklidir. 

Prolaktin hormonu nereden salınır? 

Bu hormon beynimizin hipofiz denilen kısmındaki bazı hücrelerce
üretilir ve kana karışır. İnsan vücudunda pek çok hormon gibi, bir
yapım-salınım-yıkım dengesi vardır. Yine beynimizin hipotalamus denilen
kısmından salgılanan Dopamin adı verilen bir başka hormon prolaktinin
salınımın dengeler. Öyle ki, dopaminin azlığında prolaktin salgısı
artar. 

Prolaktin (Süt hormonu) yüksekliğine yol açan durumlar : 

Gebelik 

Emzirme İç salgı bezlerinden hipofizin prolaktin salgılayıcı tümörleri, 

İç salgı bezlerinden hipotalamusun Dopamin salınırını azaltan tümör ve zedelenmeler 

Hipotiroidi denilen, tiroid (guatr) bezinin az salgı yapmasıyla birlikte giden TRH hormonu yüksekliği, 

Bazı psikiyatri ilaçları 

Prolaktin yüksekliğinin belirtileri nelerdir? 

Adet düzensizlikleri (az adet olma, seyrek adet olma, adet olamama) 

Meme ucu akıntısı (gebelik dışında süt gelmesi = galaktore). 

İstediği, korunmadığı halde gebe kalamama 

Primer (Sebebi bilinemeyen yükselmeler)              

Prolaktin yüksekliğine sebep olan esas hastalığa bağlı belirtiler:

Hipofiz hipotalamus tümörlerinde diğer iç salgıların bozukluğu ve bunlara ait fonksiyon bozuklukları 

Tümörlerde baş ağrısı, görme bozuklukları, ...

Tiroid bezi çalışma bozukluğunda halsizlik, iştahsızlık, enerji azlığı. 

Prolaktin yükseklikleri nelere yol açar?

Kadınlarda prolaktin yükseklikleri en sık olarak adet düzeni
bozuklukları, göğüsten akıntı olması, gebe kalamamaya yol açabilir. 

Prolaktin yüksekliğinin tanısı nasıl konur? 

Prolaktin yüksekliği tanısı genellikle adet düzensizlikleri, göğüsten
akıntı gelmesi, gebe kalamama yakınmaları ile başvurulduğunda yapılan
bir kan testi ile kandaki prolaktin düzeyinin ölçülmesi ile konur. 

Ancak testin yapılmasının bazı şartları vardır. : 

Test sabah saat 10:00-11:00 arasında bakılmalı, 

Testten önce birkaç gün süreyle cinsel ilişkide bulunmamalı, 

Test öncesi birkaç gün meme uyarımından kaçınılmalı, 

Açlık tokluk testi etkilememektedir. Uyku düzeninden etkilenme olasıdır. 

Prolaktin düzeyi, değişik laboratuarlarda farklı yöntemlerle
ölçüldüğünden normalin değerlendirilmesi, o laboratuarın o bölgeden
elde ettiği ortalamalara göre yapılmalıdır. Bir test tipinde "20 birim"
normal değeri gösterirken, bir başka laboratuar ve testte üst sınır 600
birim olarak bildirilebilir. 

Hafifçe yükseklik olması durumunda ideali, cinsel ilişkiden ve meme
uyarımından kaçınılması ve sabah saatlerinde yeniden test yapılmasıdır.

Testin düşük düzeyde yüksekliklerinde hipofiz bezini gösteren tek bir
röntgen filmi yeterlidir. Bu film sonucu şüphe olursa veya hormon
düzeyi çok yüksekse hekiminiz sizden tomografi gibi daha ileri bir
tetkik isteyecek, gerekirse Beyin Cerrahisi Uzmanına gönderecektir. 

Prolaktin yüksekliği kısırlığa yol açar mı?

Kısırlık sebeplerinden birisi de prolaktin hormonu yüksekliğidir. Ancak
bundan her prolaktin yüksekliği olanın çocuğu olmaz anlamı
çıkartılamaz. Tedavisiz dahi gebelik oluşabilmektedir. Ayrıca prolaktin
hormonu yüksekliği, ilaç tedavisine iyi yanıt verebilmektedir.