Ben Dilinden Biz Duygusuna

       Anne-Babalar olarak, çocuklarımızın yapmış oldukları davranışlara karşı tavrımızı genellikle içinde bulunduğumuz duruma göre ya reddeder ya da kabul ederiz. Bunu yaparken etkili olan faktör, o anda çocuğun davranışlarından çok bizim duygularımızdır. Yani neşemiz yerindeyken kabul ettiğimiz bir davranışı moralimiz bozukken reddeder ve bu davranışından dolayı çocuğa kızar bağırırız. Genellikle de tepkimiz “Sen ne söz dinlemez çocuksun? Nasıl böyle davranabiliyorsun? Aptal!” gibi saldırı mesajları içeren kızgınlığımızın bir göstergesi olarak SEN diliyle ifade ederiz. Bu ise çocuğa neden kızdığımızı açıklamadığı, nasıl davranması gerektiği konusunda bir fikir vermediği için direk onun kişiliğine yönelik bir saldırı niteliği taşımaktadır. Bizim bu tarz yaklaşımımız çocuğun benliğinde zamanla onarılmaz tahribatlara sebep olur, onun kişiliğini olumsuz yönde etkiler. O sizin bu yaklaşımınızı sevilmediği, güvenilmediği, değer verilmediği şeklinde algılayarak size ve hayata küser, içine kapanır. Bir müddet sonra sizinle olan iletişimini keser.

       Çocuklar ve gençlerle yapılan mülakatlar göstermektedir ki onlar ailelerinin kendilerine neden kızdıklarını anlayamamaktadırlar. “Aksinin teki. Her zaman kızar zaten. Ters herif” gibi yorumlara sıkça rastlanmaktadır.

       Peki bizimle aynı ortamı paylaşmaktan kaçan, iletişimi kesen, çok sevdiğimizi iddia ettiğimiz (ki her anne-baba çocuğunu sever) fakat bunu gösteremediğimiz yavrularımıza nasıl yardımcı olur, sorunlarına çözüm yolları gösterebiliriz?

       Tabi ki onlarla olan diyaloglarımızda açık, dürüst, samimi ve tutarlı davranarak, SEN dili yerine BEN dilini kullanarak. Burada kastettiğimiz bencillik yapmak kendimizi öne sürmek değildir kuşkusuz.

       “Terbiyesiz, Benimle nasıl bu şekilde konuşabiliyorsun?” yerine “Benimle bu şekilde konuşman ağırıma gidiyor, kırılıyorum” diyebiliriz.

       “Sen ne dağınık, pasaklı bir çocuksun? Şu odanın haline bak” yerine “Yavrum akşama kadar evin işlerini yapmaktan bitkin düşüyorum, bir de odanı böyle dağınık görünce sinirleniyorum” şeklinde bir yaklaşımla kızgınlığımızın gerçek nedenini ortaya koyabilir, onlardan beklentilerimizi ve hissettiklerimizi açıkça ifade edebiliriz. Böylelikle çocuklarımız kendilerini bizim yerimize koyabilir, bizi anlamaya çalışabilirler. Korktukları için değil saygı duydukları için bizim isteklerimize içten ve samimi cevaplar verebilirler.

       Araştırma sonuçları BEN dili ile konuşulan çocukların düşünme yeteneklerinin arttığını, sorumluluk ve güven duygularının geliştiğini göstermektedir. Çocuk veya genç dış merkezli değil iç merkezli hareket etmeyi öğrenir. Aile içerisinde birbirine değer veren, saygı duyan ilişkiler gelişir.

       Yani ne Sen ne de Ben, BİZ duygusu hâkim olur. Önemli olan da bu değil midir?