ona dikkat edin zatüre olabilir

Akciğerde iltihaplanma olarak görülen zatürre, yaz aylarında da kendini gösteriyor. Bu tür durumlarda en kısa zamanda uzmana danışılmasının önemine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Pediatri Anabilim Dalı Çocuk Allerjisi Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Reha Cengizlier, geciken müdahalenin hastalığın seyrini de olumsuz yönde etkileyeceğini belirtiyor.

Öksürük, balgam çıkarma, ateş, halsizlik, iştahsızlık gibi belirtilerle kendini gösteren bir solunum sistemi hastalığı olan zatürre, sadece akciğerleri ilgilendirir gibi görünse de, etkileri nedeniyle tüm vücudu ilgilendiriyor. Akciğerlerin içinde iltihaplanma da denilen zatürrenin doğru şekilde ve zamanında tedavi edilmezse ölümcül olabileceğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Pediatri Anabilim Dalı Çocuk Allerjisi Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Reha Cengizlier, zatürrenin nasıl geliştiğini şöyle anlatıyor:
“Çoğunlukla nefes yoluyla vücuda giren bir mikrop, hemen girdiği ağız, boğaz, kulaklar ve sinüsler gibi bölgelerde hastalık yapabildiği gibi direkt aşağıya inip bronşlara ulaşıp bronşit, akciğerin alveol denen daha derinliklerine ulaşıp zatürre yapabilir. Bazen mikroplar nefes yoluyla değil, komşuluk yoluyla veya kan yoluyla da solunum sistemine ulaşarak hastalık yapabilir.”

Kış aylarında kapalı mekanlarda ve kalabalıkta bulunma durumu daha fazla olduğu için mikrop bulaşma riskinin de daha fazla olduğunu anlatan Prof. Dr. Reha Cengizlier, “Bu nedenle zatürre ve diğer solunum yolu hastalıkları sanki sadece kışın görülür gibi yanlış bir düşünce vardır. Tam tersine, yaz aylarında insanların koruyucu önlemleri azaltmasına bağlı yine sık sık solunum yolu enfeksiyonları ve tabii ki zatürre de görülür. Yaz zatürresinde insanların birbirine bulaştırmasına ilaveten başka kaynaklar da devreye giriyor” diye anlatıyor.



“Uzun süre kullanılmadan beklemiş klima ve benzeri cihazlar; “Lejyonella pnömonisi” denen özel ve ciddi bir zatürre bulaşmasına yol açabilir.
“Pnömokok” cinsi mikroplar, kışın olduğu gibi yazın da en sık zatürre etkenlerindendir. Zatürre aşısı, bu etkenlere karşı büyük oranda koruyuculuk sağlar.
Sıcak etkisiyle bozuk gıdalar, erimiş geri dondurulmuş dondurmalar, kirli su ve içecekler de mikrop kaynağı olabilir.
Kış boyu kapalı kalıp havalandırılmadan direkt içine girilen otel, yazlık gibi mekanlarda da hem mantar hem de diğer tür mikroplar oldukça yoğundur.
Sıcak nedeniyle tüketilen çok miktardaki soğuk yiyecek ve içecekler, boğazdaki normal bakteri florasının bozulmasına yol açarak fırsatçı mikropların ortama hakim olmasına yol açar. Bunlar da hastalık oluşturabilir.
Klima, vantilatör gibi hava üfleyen cihazların karşısında oturmak, direkt hastalık etkeninin alınmasına veya vücuttaki fırsatçı mikropların çoğalıp ortama yayılmasına neden olabilir.
Otomobildeki klimalar da dış ortamdan alınan mikropların solunum sistemine aktarılmasında önemli rol oynar.”

Yaz zatürresinin ihmal edilmemesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Reha Cengizlier, “Yazın ciddi bir solunum sistemi hastalığı olabileceği düşünülmez; önemsenmez. Basit bir üşütmedir, geçer diyerek ihmal edilir” diyerek yapılması gerekenler konusunda şunları söylüyor:

“Özellikle ateş de eşlik ediyorsa, halsizlik, yorgunluk, alışılmadık zamanlarda çocuğun uyumak istemesi gibi belirtiler, uyarıcı olmalıdır. Hemen en yakın doktora ulaşarak muayene edilmeli, gereken röntgen ve diğer laboratuvar tetkikleriyle tanı konmalı ve doğru tedavinin başlanmasında gecikilmemelidir. Yapılan en önemli yanlışlardan birisi de öksürüğü başlayan çocuğa rastgele bir antibiyotik başlanmasıdır.. Oysa bazen hiç antibiyotiksiz tedavi olabilir. Yanlış verilen ilaçlar, hastalığı tedavi edemez; ama görüntüyü değiştirebilir. Bu da bazen hastalığın fark ettirmeden çok daha şiddetli bir hale dönmesine yol açar. Unutmamak gerekir ki; “basit bir soğuk algınlığı” veya “rüzgarda kaldı, hafif ateşi çıktı” gibi oyalayıcı yaklaşımlarla tedavide gecikme, hastalığın şiddetlenmesine neden olur. Astımlı çocuklarda öksürük sık rastlanan bir bulgudur. Yaz aylarında da karşılaşılan alerjenlere bağlı olarak öksürük ve hatta nefes darlığı şikayetleri artabilir. Ama bu çocuklar, enfeksiyonlara da daha yatkındır. Daha sık zatürre olabilir. Veya basit bir üst solunum yolu enfeksiyonu bile bu çocuklarda astım krizine yol açabilir. Her iki durum da birbirini olumsuz etkileyerek daha da kötüleşmeye yol açabilir.”