Kitap okumak insanın hobileri arasında sayılabilecek herhangi bir uğraş değildir. Kitap okumak, zenginleştirir, büyütür, tedavi eder, rahatlatır...
Çocuk henüz okuma yazmayı öğrenmemişken, anne babanın okuduğu hikayelerin gelişimlerine olan katkıları tartışılmaz. Ama bundan çok daha ötesi var. Kitabın sizinle çocuğunuz arasında kurduğu bağ kadar, çocuğun hikaye kahramanı ile kurduğu bağ da onun hayatına çok sağlam temeller atar.
HİKAYELER YOLUYLA NELER OLUYOR?
Hikayeler çocukların farkındalığını arttırır.
Çocuk duygularının farkına varır ve bu duyguları kabul edebilmesi kolaylaşır.
Zor durumlarla nasıl başedilebileceğine dair çeşitli yollar öğrenir.
Sembolik bir dünya içerisinde çocuk, yaşamın koşullarını kabul eder, dilekleri, düşünceleri ve duygularını bunun üzerine yapılandırır.
Çocuk hikayenin kahramanı ile özdeşim kurarak, onun başarılarını model alır. Yeni başetme yolları öğrenir.
Hikayenin kahramını üzerinden konuşurken, agresif duygularını dillendirmesi ve bu yolla rahatlaması kolaylaşır.
Çocuklar, hikayeler aracılığı ile kendi başlarından geçen zorlu durumları başkalarının da yaşadığının farkına varırlar. Bu sayede yalnız ve çaresiz oldukları hissinden uzaklaşırlar.
HİKAYELERİN İYİLEŞTİRME GÜCÜ
Hikayeleri bir psikoterapi yöntemi olarak kullanmayı çok severim. Çünkü hikayeler çocuğun yaşamına dahil olduğu ölçüde iyileştirme gücüne de sahiptir. Peki, kitaplar hangi yolla iyileştirir?
Özdeşim Kurma: Çocuk hikayedeki karakterlerle özdeşim kurar. Bu sayede onu model almaya, onun farklı yaklaşımlarını hayatına dahil etmeye başlar. Hikayedeki kahraman olmaya çalışır. Kendi zorlandığı durumlarda, kahramanın nasıl başedeceğini düşünmek, dışarıdan baktığı için kolaylaşır.
Rahatlama: Çocuk kendini, kahramanların yerine koyarken onların gerçekleştirdiği dilekler ve başarıları yoluyla rahatlama sağlar. Duygularını aktararak, kaygılarından, korkularından kurtulabilir.
İç-görü: Erken yaşta, hayata dışarıdan bakabilme yetisine sahip olan çocuk, kendi duygu dünyası ile ilgili de içgörü kazanır. Kendi, duygu, düşünce, istek ve ihtiyaçlarını farketmeye başlar. Kahramanın ailesi ve arkadaşları ile olan ilişkileri, kendi yaşamındaki ilişkilere ne kadar benzerse, oralardaki sorunları daha çok bağdaştırıp sebeplerini anlayabilir.
ÇOCUKLARA HANGİ HİKAYELERİ OKUMALIYIZ?
Çocukların hikayeleri izlemelerinden çok dinlemeleri ve okumaları önemlidir. Böylelikle çok daha kendilerine özgü bir biçimde ilişki kurabilir, görsel kısıtlamalardan uzaklaşabilirler.
Okunan hikayede, çocuğun hayatı ile kahramanın hayatı arasında benzerlikler olması, ilişkilendirmeyi kolaylaştırır.
Çocuğun son dönemde yaşadığı ve başetmekte zorlandığı bir duruma ilişkin kitap okumak başetme sürecini hızlandırır.
Hikayede çocuğun direkt bağ kurup, özdeşim modeli alabileceği ana karakterin olması iyileşmeye destek verir. Bu bir insan olabileceği gibi bir köpek de olabilir, bir aslan da, bir fare de...
Hikayedeki karakterin sağlıklı başetme yollarını kullanabilmesi gerekir. Kahraman, duygularını açıkça paylaşmalı, yaşadığı durumun sebeplerini araştırmalı, düşünsel ve duygusal içgörüye sahip olmalı, kendi potansiyelini ve yeteneklerini ortaya koyabilmeli, hayata dahil olarak sorunun üstesinden gelebimelidir.
Hikaye yalan olmayan bir güven ve umut ile bitmelidir.
Hikayeler her yaşta iyi gelir. Yeter ki yaşamınızda ona yer açın, o dünyayla tanışmaya olanak verin ve doğru hikayeleri seçin.
