Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
Türkiye'nin en iyi ebeveyn sitesi
BAŞ BAŞA
Prof. Dr.  REHA CENGİZLİER
Çocuk Sağlığı Hastalıkları Uzmanı - Çocuk Alerji Hastalıkları Uzmanı
Yazı Boyutu:
Kortizon’lu ilaç! Eyvah! (1)

Kortizon kelimesi, pek çok anne baba’nın korkulu rüyasıdır.  Çocuklara astım, alerjik nezle, alerjik konjunktivit gibi  hastalıkların tanısı konduğunda; hastalığın kendisinden çok; ilk sorulan soru “Kortizon kullanacak mıyız?” oluyor. Bu endişe için anne-babaları hiç suçlayamam. Çok haklılar. Çünkü medyanın da katkısı ile sadece yanlış ve kötü sonuçları ile gündeme gelip; insanları korkutma aracı olarak kullanılıyor.

Kortizon; aslında hep iç içe yaşadığımız, vücudumuzun temel direnç mekanizmalarının belki de en önemlisi olan bir hormondur. Her insan, devamlı olarak kortizon denilen bu hormonu salgılar. Hastalık, stres durumlarında bu salgı artar. Mikroplara ve dış etkenlere karşı vücudun savunmasını destekler.  Bu savunma sırasında bazen kontrolden çıkan mekanizmalar olursa, onları “Yeter artık” diyerek durdurur. Veya savunmada görevini ihmal eden sistemleri uyararak “Hadi bakalım çalışın ve vücudu koruyun” der.  Yani gerektiğinde uyaran, gerektiğinde durduran bir bekçi gibi düşünebiliriz.  

KORTİZON ÖCÜ DEĞİLDİR!
Her sistemde olduğu gibi kortizonun çalışma sisteminde de bazen aksamalar olabilir.  Uyarması gerektiğinde yeterince uyaramaz veya durdurması gerektiğinde hemen müdahale edip durduramazsa, işte biz de o zaman bu açığı dışarıdan verilen kortizonlu ilaçlarla kapatarak normal dengeyi devam ettirmeye çalışırız. Yani kortizon bir öcü değil, bir yardımcıdır.

Amaaaaa… Her konuda olduğu gibi aşırıya gitmek birtakım riskleri de getirir. Dışarıdan müdahale ile vücudun zaten bozulmuş dengesini tamamen bozma riski de vardır. Bu nedenle de önemli olan ilaç olarak kullanılacak kortizonun doğru yerde, doğru dozda, doğru sürede, doğru biçimde kullanılmasıdır. Kortizona iki ucu keskin bıçak da denir. Yani siz bıçağı sapından tutmayı bilirseniz, işinizi görür. Keskin ağzını tutarsanız elinizi keser. Önemli olan bilinçli ve doğru kullanımdır.

Kortizon, kanser gibi bazı hastalıklarda çok yüksek dozlarda ve çok uzun süreler kullanılabiliyor. Bu durumda vereceği faydanın yanı sıra bazı yan etkiler de yapıyor. Bu yan etkileri bile bile veriyor, aileyi veya hastanın kendisini de aydınlatıyoruz. Çünkü bunu vermezsek, belki hayatına mal olacak. Oluşacak yan etkiler ise geçici olup, ilacı bırakınca düzelecek. Bu bilgiler ışığında, bu durumda bile korkmak yok. Ama en çok görülen yan etkiler olan yüzün şişmesi, kızarması, sivilceler çıkması gibi görsel yan etkiler basına malzeme olduğunda, herkesin aklında sadece bu kötü görüntüler kalıyor. Oysa bunlar hep geçici yan etkiler.  

DOZ VE KULLANIM ŞEKLİ!
Kortizonlu ilaçların hangi hastalıkta ne dozda ve nasıl kullanılacağı aşağı yukarı bellidir. Bu nedenle de her hastalıktaki kullanım için yan etki riski önceden bellidir. Bu bilgiler baştan hastaya anlatılır. Bazen kar-zarar hesabı yapılarak bilgilendirilir ve kullanılır. Bir sonraki yazımızda, kortizonun nasıl etki ettiğini, lokal kullanılışını ve astımda kullanım şeklini, dozunu konuşmak üzere şimdilik sağlıklı günler dilerim.


Copyright 2007-2024 ® NETATÖLYE - Tüm hakları saklıdır. İzinsiz alıntı yapılamaz.