"Çocuğum çok sık hastalanıyor acaba
bağışıklık sisteminde bir sorun mu var?" İşte, sık karşılaştığımız sorulardan biri
daha...
Çocuklar özellikle de evde ağabeyleri, ablaları olanlar okul öncesi
dönemde yılda 5-8 kereye kadar üst solunum yolu enfeksiyonu geçirebilirler. Bu bağışıklık sisteminin
yetersiz olduğunu göstermez, hatta tam tersine bağışıklık sisteminin normal gelişimi için gerekli
bir süreçtir.
Bebekler doğduklarında anneden bebeğe geçen antikorlar (vücudumuzu
mikroplardan koruyan özel maddeler) nedeni ile enfeksiyonlardan kısmen korunurlar. Takip eden aylar
içinde anneden bebeğe geçen antikorların düzeyi azalır (3-6 civarında) ve takip eden dönemde
bebeğin kendi antikorlarını yapması ve vücudunun mikroplar ile boğuşma yeteneğini kazanması gerekir.
Bazı bebeklerin kendi antikorlarını yapabilmesi 9-15 aya kadar gecikir ve bu bebeklerde
tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları, ishal gibi enfeksiyonlar görülebilir. Nadiren
antikor düzeyleri 2-4 yaşına kadar da düşük kalabilir. Bağışıklık sistemindeki bu geçici düşüklük
genellikle iyi seyirlidir.
Bazı çocuklarda ise bağışıklık sistemi doğumsal bazı hastalıklar
nedeni ile yeterli düzeyde çalışmaz ve bu bebekler enfeksiyonlara karşı savunmasızdırlar.
Bağışıklık sisteminin birçok bölümü vardır, bu neden ile bağışıklık sistemi yetersizliği olan
çocuklarda bulgular hangi bölümünün etkilendiğine göre çok çok farklı olabilir.
ALTINCI AYDAN SONRA…
Altı aydan sonra başlayan üst ve alt solunum yolu
enfeksiyonları olan büyümesi gelişmesi bozulmayan bebeklerde antikor düzeylerinde
(IgA,IgG,IgM) düşüklükler olabilir. Örneğin; I gA eksikliği; IgA vücudumuzu mikroplardan
koruyan antikorlardan biridir. I gA düzeyinin düşük olması en sık görülen bağışıklık sistemi
hastalığıdır ve her 600-700 kişide bir görülür. Bu çocukların çoğu tekrarlayan üst solunum yolu
enfeksiyonları, sinüzitler, bronşitler bazen zatürre enfeksiyonları ile hekime başvururlar;
genellikle çok ağır enfeksiyonlar geçirmezler. I g A eksikliği olan bir hasta sık ve ağır
enfeksiyonlar geçiriyor ise, diğer antikor düzeylerinde de düşüklükler olabileceği
unutulmamalıdır.
Eğer bir bebeğin doğduğu andan itibaren başlayan tekrarlayan bakteri, virüs
ya da mantar enfeksiyonları var ise, tekrarlayan ishaller nedeni ile büyüme gelişme bozulmuş ise,
hayatı tehdit edici enfeksiyon hikayesi var ise mutlaka ağır bir bağışıklık sistemi hastalığının
araştırılması gerekir.
Bu hastaların tedavisi de bağışıklık sisteminin hangi bölümünün
etkilendiğine göre planlanır. Eğer ciddi bir antikor düşüklüğü mevcut ise hastaların 3-4 haftada bir
damar yolu ile koruyucu antikorlar almaları gerekebilir. Enfeksiyonların erken tanısı ve etkin
tedavisi çok önemlidir. Bazı durumlarda koruyucu antibiyotik tedavileri kullanılır.
BUNLARA DİKKAT!
Eğer çocuğunuz basit üst solunum yolu
enfeksiyonları dışında bir yılda ikiden fazla ya da toplam üçten fazla zatürre geçirdi ise, altı ay
içinde üç ya da bir yıl içinde dört kulak iltihabı geçiriyor ise, ya da menenjit gibi hayatı
tehdit eden enfeksiyon geçirme hikayesi var ise, mutlaka bağışıklık sistemine ilişkin testlerin
yapılması uygun olacaktır.
Sevgi ve selamlarımla...