Edinilmiş yanlış beslenme davranışlarının şişmanlık ve obezitenin en önemli nedenlerinden biri olduğunu artık hemen hepimiz çok iyi biliyoruz. Sürekli tekrarladığım gibi diğer bütün davranışlarımızda olduğu gibi bireylerin beslenme davranışlarının temeli 0-6 yaş arasında atılır. Temel bir kere atıldığında da yıkılması çok daha zor olur.
Öğün atlamamak, öğünleri (ara öğünler de dahil) doğru planlamak ve değişik besin gruplarından gün içinde dengeli olarak tüketmek sağlıklı ve doğru beslenmenin olmazsa olmazlarıdır. Ülkemizde ve yurt dışında yapılan birçok bilimsel araştırma okul çağındaki çocukların büyük bölümünün sabah kahvaltısını atladığını ve bu çocukların hemen hemen tamanının gün içinde çikolata, şeker, kurabiye gibi besin açısından zayıf, kalori açısından zengin yiyecekleri çok miktarlarda tükettiğini göstermektedir. Kahvaltı atlama nedeni olarak da, “Vaktim yok, sabah canım birşey yemek istemiyor, birkaç dakika fazla uyumak daha cazip geliyor” gibi bahaneler öne sürülmektedir. Okul öncesi veya ilkokul çağındaki çocuklar daha çok anne-baba etkisi altında olduklarından, bu yaş çocukların kahvaltıyı atlaması esas olarak ailenin yukarıdaki bahaneleri sıralaması ihtimalini, daha büyük yaş grubundaki çocukların kahvaltıyı atlaması da benzer ailelerden geldikleri ve doğru beslenme davranışlarının kendilerine kazandırılmadığı ihtimallerini akıla getirmektedir.
Kahvaltı atlamanın çocukların ruh ve fiziksel durumlarını ciddi şekilde negatif etkilediği, konsantrasyon bozukluğu, dikkat eksikliği, hafıza güçlüğüne neden olduğu ve bütün bunların çocuğun akademik başarısını düşürdüğü de artık bilimsel olarak da bilinen bir gerçek. Yapmamız gereken, hem kendimiz hem de çocuğumuz için kahvaltı yapmayı alışkanlık haline getirmemizdir. Aslında çok da zor değil.
KAHVALTI ALIŞKANLIĞI KAZANMAK İÇİN...
- Sabah 15-20 dakika erken kalkmak “Zaman yok” problemine ilk çare olabilir,
- Sabah kahvaltı hazırlamak zor geliyorsa akşamdan hazırlayıp dolaba koyabiliriz,
- Çocuğumuza iyi model olalım ve kahvaltı sofrasına birlikte oturalım,
- Çocuğumuzun yanında “canım sabah sabah birşey istemiyor” dememeye özen göstermeliyiz, biz onlar için modeliz unutmayalım,
- Sofradan bir fincan kahve veya çay içip kalkmamalı, dengeli ve besin değeri yüksek yiyeceklerden biz de tüketmeliyiz. Bunu hem kendimiz hem de model olduğumuz çocuğumuz için yapmalıyız.
- Çocuğumuzla birlikte onun da fikrini alarak haftalık kahvaltı mönüsü hazırlayabiliriz.
ÖRNEĞİN:
1. gün: Az yağlı meyveli yoğurt ile hazırlanmış kahvaltı gevreği veya musli.
2. gün: Bir gece önceden haşlanıp dolaba konulmuş yumurtanın yanında üzerine zeytin ezmesi sürülmüş bir dilim tost ekmeği ve bir bardak süt (yumurtayı bütün vermek yerine ince dilimlemek veya ortadan ikiye bölüp sarısını çıkarıp, peynirle iyice ezip tekrar doldurmak sunum açısından daha çekici olabilir).
3. gün: Az yağlı yoğurt içine yarım veya bütün muz atılıp parçalayıcıdan geçirilerek hazırlanmış bir milkshake ve yanında kuru meyveler.
4. gün: Parmak kalınlığında kesilip, üzerine az yağlı peynir sürülüp salatalık dilimleri ile süslenmiş tost ekmekleri yanında süt veya taze sıkılmış meyve suyu.
5. gün: Üzerine bir dilim peynir, çekirdekleri çıkarılmış birkaç adet zeytin ve ince bir dilim domates konulup fırında peynir eriyinceye kadar kızartılmış tost ekmeği (tamamı akşamdan hazırlandıktan sonra dolaba konulup sabah fırınlanabilir) ve yanında taze sıkılmış meyve suyu.
6. gün: Hafta sonu... Kalan son iki gün biraz daha vakit harcayabiliriz sanırım... İçine azıcık süt ekleyip iyice çırpıldıktan sonra yağsız tavada pişirilmiş bir yumurta, tost ekmeği, dilimlenmiş taze meyveler ve süt...
7. gün: Şekilli kalıplarla kesilmiş ekmeklerin kiminin üzerine az yağlı peynir, kimine zeytin ezmesi veya şeker eklenmemiş fıstık ezmesi sürüp üzerlerini tatlarına ve çocuğumuzun zevkine göre kuru üzüm, kuru kayısı, ceviz vb. ile süsleyip yanında süt veya az yağlı meyveli yoğurtla çocumuza verebilir, hatta birlikte hazırlayabiliriz.
Bunlar, bizim de evimizde uyguladığımız birkaç öneri sadece. Sabahları 15-20 dakika erken kalkmanın bizim ve çocuklarımızın önündeki uzun bir yaşam içindeki pozitif etkisi düşünüldüğünde erken kalkmaya değer inanın ki...
