ÇOCUKLARI GÜNEŞTEN KAÇIRALIM!

Uzun süre güneşe maruz kalındığında, güneş ışığında bulunan ultraviyole ışınları, cilt yanıklarına yol açıyor. Tekrarlayan cilt yanıkları da, cilt kanserlerine neden oluyor. Cilt kanserinin en önemli nedeni ise, çocukluk çağındaki güneş yanıkları!

En tehlikeli cilt kanseri olarak bilinen “Malign melanoma”nın en önemli nedenleri arasında, güneş ışınlarının zararlı etkileri gösteriliyor ve ileri yaşta ortaya çıksa bile bunun nedeni, çocuklukta maruz kalınan güneşin zararlı ışınları. Hayatında bir kere su toplamış güneş yanığı olan bir çocuğun “Malign melanoma”ya yakalanma riski, yanığı olmayanlara göre iki kat fazla. Ve her yanık ile bu risk iki kat artıyor. Cilt kanserinden korunmanın en iyi yolu ise, cilt yanıklarını önlemek! Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Okutan’dan çocuklarda güneş yanıklarının etkileri, tedavi şekilleri ve yanıklardan korunma yollarıyla ilgili bilgiler aldık...

GÜNEŞ YANIKLARI NASIL OLUR?
Uzun süre güneşe maruz kalındığında ultraviyole ışınları; ciltte önce kızarıklık, daha uzun süreli hasarlarda da içi su dolu baloncuklara sebep olur. Kızarıklık, ağrı, şişme güneşten 2-4 saat sonra başlar, 24 saatte maksimuma ulaşır. Bu birinci derece yanıktır. İçi su dolu kabarcıklar olduğunda yanık artık ikinci derece olmuş demektir. Üçüncü derece yanıklarda kabuklanmalar olur, güneş üçüncü derece yanığa sebep olmaz.

NE YAPMAK GEREKİR?
Çocuklarda ağrı ve sıcaklık hissi, 48 saat sürer. Nemlendirici kremler günde üç kere uygulanırsa, çocuğu rahatlatır. Bu kremlere iki gün devam edilmelidir. Çok kalın, yağlı merhemler kullanılmamalıdır. Bu durum çocuğu daha sıcak tutarak terlemesini engeller. Ayrıca;

— Çocuğa soğuk banyo yaptırmak veya günde birkaç kez yanık yerine soğuk su ile ıslatılmış giysiler koymak ağrıyı azaltır, duş çok ağrı verici olabilir.
— Yanıklar olduğunda çocuğa bol su içirilmelidir. Bu durum, hastalık hissini önler.
— Bir hafta içinde soyulmalar başlar, deriye nemlendirici kremler sürmek gerekir.
— Deri su toplar ve patlarsa, üzerindeki ölü deriyi temiz, küçük bir makasla temizlemek gerekir. Sonra da antibiyotikli bir krem sürülmelidir. Merhemi günde üç kez yıkayıp, tekrar sürmek gerekir. Derinin su topladığı durumlarda, bir sağlık kuruluşuna başvurulup tedaviye başlanmalıdır.
— Güneş yanıklarında yapılan sık yanlışlıklardan biri; yanık yerine, diş macunu, yoğurt veya yoğun merhemler sürmektir. Bunların hem faydası yoktur, hem de temizlenmesi zordur. Diğer bir hata da güneşten koruyucu losyonlarla, bronzlaştırıcı losyon veya yağları karıştırmak, koruyucu yerine bronzlaştırıcı kullanmaktır.

YANIKLAR NASIL ÖNLENİR?
Çocuklar günde 30 dakikadan fazla dışarıda kalacaksa, güneşten koruyucu losyon kullanılmalıdır. Güneşten en çok yanaklar, burun ve omuzlar etkilendiği için özellikle bu bölgeler korunmalıdır.

Süt çocuklarının ciltleri daha ince olduğu için, güneşe karşı daha hassastırlar. Bu nedenle 6 aylıktan küçük çocuklar direkt güneşe çıkarılmamalıdır, mümkün olduğunca gölgede tutulmalıdır. Eğer güneşe çıkacaksa, mutlaka koruyucu losyon, uzun elbiseler ve kenarlıklı şapka kullanılmalıdır. İlk gün güneşte 15-20 dakika kalmalı, daha sonra bu süre günde 5 dakika arttırılmalıdır. Çocuklar, güneş ışınlarının en yoğun geldiği saatler olan 10.00 ile 16.00 arasında güneşe çıkarılmamalıdır. Bulutlu havalar yanıltıcı olmamalıdır. Çünkü güneş ışınlarının yüzde 70'i bulutları geçer. Ayrıca güneş ışınlarının yüzde 30'u da seyrek dokumalı kıyafetlerden cilde geçer. Kum ve suyun güneş ışınlarını yansıttığı da unutulmamalıdır. Gölgede bile cilt yanıkları olabilir. Şapka veya şemsiye, çocukları yansıyan ışınlardan koruyamaz. Çocukların gözleri de güneşten korunmalıdır. Yıllarca güneşin zararlı ışınlarına maruz kalmak, katarakt riskini arttırır. Dolayısıyla, ultraviyole ışınlarına karşı korumalı güneş gözlükleri kullanmaları yerinde olur.

RİSKLİ GRUP HANGİSİDİR?
Çocukların yüzde 15'i asla bronzlaşmayan, fakat yanan ciltlere sahiptir. Özellikle açık tenli çocuklar, tüm hayatları boyunca güneşe karşı dikkatli olmak zorundadır. Eğer çocuk açık tenli, sarışın veya kızıl saçlı, çilli, mavi veya yeşil gözlü, çok benli ise güneş yanıklarına karşı daha hassastır, dolayısıyla cilt kanseri açısından da riskli gruptadır. Bu çocuklar yazın çok kısa süreli bile güneşe çıkacak olsalar, koruyucu losyon kullanmak zorunda…